1-mavzu: “Global iqtisodiy rivojlanish” fanining predmeti va vazifalari Reja

Moliyaviy sektorni isloh qilish. Globallashuv sharoitida mamlakat iqtisodiyotining jadal rivojlanishi kо‘p jihatdan moliyaviy siyosatga bog‘liq. Masalan, turli xil valyuta ayirboshlash kurslarining mavjudligi mamlakat monetar siyosatini olib borishda о‘ziga xos qiyinchiliklar tug‘diradi, eksport va import siyosatiga salbiy ta’sir etadi va pirovard natijada kapitalning chetga chiqib ketishiga olib keladi.

Fiskal siyosat. Globallashuv sharoitida yuqori soliq tо‘lovlari nafaqat milliy ishlab chiqaruvchilar mahsulotlarining raqobatbardoshlik darajasini pasaytiradi, daromadlarning yashirilishi va noqonuniy iqtisodiyotning shakllanishi, ishlab chiqarish va eksportning diversifikatsiyalashuv jarayonini susaytiradi, kapital va malakali ishchi kuchining chetga chiqib ketishiga ham olib keladi. Ushbu muammolarning ijobiy hal qilinishi fiskal siyosat olib borishning qay darajada optimal ekanligiga ham bog‘liq.

Erkin raqobat muhiti va huquqiy asoslangan xо‘jalik tizimini yaratish uchun soliqlar miqdori va imtiyozlar shunday belgilanishi kerakki, u sohalarga nisbatan mutanosib ravishda taqsimlansin. Buning uchun sohalar orasida solishtirma tahlil olib borilib, ularning qay birida soliq miqdorini oshirilishi evaziga boshqa sohalarga imtiyoz ajratilishi samarali ekanligi aniqlanadi. Shu tarzda globallashuv jarayonlarining mamlakat iqtisodiyotiga о‘tkazayotgan ta’siri kuchayib borayotgan bir paytda soliq tizimi fiskal siyosat vazifasini emas, balki rag‘batlantiruvchi omil vazifasini о‘tashi hamda tо‘lovlarning pasaytirilishi va soliqqa tortish tizimining soddalashtirilishi orqali mahalliy ishlab chiqaruvchilarning raqobatdoshlik darajasini oshirishga xizmat qilishi talab etiladi.