1-mavzu: farmatsevtika tizimini boshqarishda menejment asoslari

.
Menejer va rahbarlik uslubi
Menejer – maxsus tayyorgarlik ko‘rgan, boshqarishning qonun-qoidalarini chuqur biluvchi malakali mutaxassisdir.
Boshqaruv pog‘onasiga qarab menejerlar ham uch toifaga bo‘linadilar:

• Yuqori bo‘g‘in menejerlari – firma istiqbolini belgilash, uning kelajagi uchun ahamiyatli chora-tadbirlarni ishlab chiqish bilan shug‘ullanadi.
• O‘rta bo‘g‘in menejerlari –firma faoliyatining ayrim tomonlarini, ya’ni ishlab chiqarish, tovarlarni sotish, narx belgilash, moliya faoliyati kabilarni boshqarish bilan shug‘ullanadi.
• Quyi bo‘g‘in menejerlari – korxonaning birlamchi bo‘g‘inlarida, masalan sex, bo‘lim, brigada doirasida ishni tashkil etish, kunlik, haftalik, oylik ish topshiriqlarining bajarilishini boshqarib boradi.

Rahbarlik uslubi
Avtokratik rahbarlik uslubida rahbar:

• buyruq chiqarish, qaror qabul qilish, xodimlarga jazo berish yoki rag‘batlantirishda jamoa fikrini inobatga olmaydi;
• o‘zini jamoadan uzoq tutadi;
• jamoa a’zolarini bevosita muloqotda bo‘lishini chegaralab qo‘yadi;
• o‘zining noo‘rin harakatlarining tanqid qilinishini ko‘tarmaydi;
• muttasil buyruq berishga, hammani o‘z istaklariga so‘zsiz bo‘ysundirishga intiladi;
• ko‘p gapirishni yoqtirmaydi, qo‘l ostidagi xodimlar bilan muomalada uning rahbarlik g‘ururi balandligi, salobati sezilib turadi;
• qo‘l ostidagi xodimlar oldida qovog‘i solingan kayfiyatda bo‘ladi.

Rahbarlikning avtokratik uslubi yordamida operativlik (tezkorlik) va ta’sirning markazlashuvi (koordinatsiya)ga oson erishiladi. Jamoadagi bo‘sh intizom, tashkiliy jarayonning qoloqligi kabi omillar avtokratik uslub qo‘llanishini oqlaydi. Lekin bu usulda xodimlarning tashabbusi yuzaga chiqmaydi.

Liberal raxbarlik uslubida rahbar:

• irodasiz, tashabbussiz bo‘ladi;
• o‘z zimmasiga ma’suliyat olishni yoqtirmaydi;
• ishni o‘z holiga tashlab qo‘yadi;
• aybdorga nisbatan qat’iy bo‘lishdan xayiqadi;
• o‘zini haddan tashqari ehtiyot qiladi;
• talabchan emas, sust nazorat qiladi;
• suiste’molliklarga bevosita yo‘l qo‘ymasa ham, o‘zini bilmaslikka soladi.