1-mavzu: farmatsevtika tizimini boshqarishda menejment asoslari

Boshqaruv funksiyalari — bu boshqaruv faoliyatida bajarilgan ishlarning mazmunan bir turda bo‘lishi va ularning maqsadli yo‘naltirilishi alomati bo‘yicha ajratiladigan ixtisoslashgan turlari.
Menejment funksiyalari ikki guruhga ajratiladi:
- umumiy;
- spesifik (ixtisoslashgan).

• rejalashtirish;
• tashkil qilish;
• rag‘batlantirish (motivatsiya);
• tartibga solish va muvofiqlashtirish;
• nazorat.

Menejmentning quyidagi umumiy funksiyalari mavjud bo‘lib, ular boshqaruvning barcha darajalarida (farmatsevtika xizmatini davlat miqyosida boshqarish yoki biron-bir tashkilot miqyosida boshqarish), va faoliyat turidan qat’iy nazar har bir tashkilotda qo‘llaniladi. Bu funksiyalarga quyidagilar kiradi:

Boshqarish usullari

• Boshqarish usullari – belgilangan maqsadlarga erishish jarayonida tashkilot faoliyatini uyg‘unlashtirish uchun xodimlarga va umuman jamoaga ta’sir ko‘rsatish usullaridir. Xodimlar hatti- harakatini tartibga soluvchi barcha ta’sir o‘tkazish yo‘llarini ikki guruhga bo‘lish mumkin:
• passiv ta’sir o‘tkazish mexanizmi – xodimlarga bevosita ta’sir etmaydigan, lekin jamoa faoliyatini tartibga soluvchi me’yor va qoidalar, shart-sharoitlar;
• faol ta’sir o‘tkazish mexanizmi – jamoaga va aniq (konkret) xodimga bevosita ta’sir etadigan usullar.

Ma’muriy boshqaruvda ta’sir o‘tkazish usullari o‘zining xarakteri bo‘yicha asosan uchga bo‘linadi:

• Iqtisodiy usullar
• Tashkiliy – farmoyish usullar
• Ijtimoiy - psixologik usullar.

Iqtisodiy usullar yordamida boshqaruv ob’yektining moddiy manfaatlarini hisobga olgan holda unga ta’sir o‘tkazib, boshqaruv maqsadiga erishish ko‘zda tutiladi. Bu usullar bozor munosabatlari sharoitida eng samarali va maqsadga muvofiq usullar hisoblanadi.
Har qanday jamiyatning iqtisodiy munosabatlari, avvalo moddiy manfaatlarda namoyon bo‘ladi. Ushbu manfaatlar uch xil bo‘ladi:

• jamiyat manfaatlari;
• jamoa manfaatlari;
• shaxsiy manfaatlar.