1-мавзу: электр машиналари фанига кириш, фаннинг предмети ва услублари

Аён қутбли СГ да ҳосил бўладиган ЭЮК лар таркибига қуйидаги-лар киради:
1) қўзғатиш чулғами МЮК F₀ асосий магнит оқими Ф₀ ни, бу оқим эса асосий ЭЮК Е₀ ни ҳосил қилади;
2) якорь чулғами МЮК нинг бўйлама ўқ бўйича ташкил этувчиси якорь реакцияси магнит оқимининг шу ўқ бўйича ташкил этувчиси Ф_аd ни ҳо-сил қилади. Бу магнит оқим статор чулғамида ўзидан 90^ орқада қоладиган якорь реакцияси ўзиндукция ЭЮК нинг бўйлама ташкил этувчиси Е_аd ни индукциялайди:
(19.14)
бу ерда: I_1d  I_a sin – статор токининг бўйлама ўқ бўйича ташкил этувчиси; х_ad – статор чулғамининг машина бўйлама ўқи бўйича индуктив қаршилиги
(бу қаршилик машинанинг бўйлама ўқи бўйича якорь реакциясига эквивалент
бўлади);
3) якорь чулғми МЮК нинг кўндаланг ўқ бўйича ташкил этувчиси
якорь реакцияси магнит оқимининг шу ўқ бўйича ташкил этувчиси Ф_аq ни ҳо-
сил қилади. Бу магнит оқим статор чулғамида ўзидан 90^ орқада қоладиган якорь реакцияси ўзиндукция ЭЮК нинг кўндаланг ўқ бўйича ташкил этувчиси Е_аq ни ҳосил қилади:
, (19.15)
бу ерда: I_1q  I_a cos – статор токининг кўндаланг ўқ бўйича ташкил этувчи-
си; х_аq– статор чулғамининг машина кўндаланг ўқи бўйича индуктив қар-шилиги (бу қаршилик машинанинг бўйлама ўқи бўйича якорь реакциясига эквивалент бўлади);
4) статор пўлат ўзаги ва қисман ҳаво оралиғи орқали илашган тарқоқ
магнит оқими Ф_1 статор чулғамларида тарқоқ ЭЮК Е_1 ни ҳосил қилади:
, (19.16)
бу ерда: х_1 – статор чулғамининг тарқоқ магнит оқими ҳосил қилган индук-
тив қаршилик;
5) статор чулғамининг актив қаршилигида кучланиш пасайиши:
, (19.17)
бу ерда: r₁ – статор чулғами актив қаршилиги; I_а – статор чулғамининг токи;
Ш ундай қилиб, статор чулғамидаги кучланиш юқоридаги ЭЮК ларнинг геометрик йиғиндиси билан ифодаланади:
ёки
. (19.18)