1-Мавзу: “Диншунослик” фанига кириш. Диннинг ибтидоий шакллари

6- Мавзу: Исломдаги мазҳаблар ва ғоявий-сиёсий оқимлар 
345. Суфийлик таълимотининг илк намояндалари кимлар? 
*Абу-д-Дардо, Абу Зарр, Ҳузайфа 
Абдуллох ибн Абдурахмон ад-Доримий, ас-Самарқандий, Ибн-Можжа 
Аҳмад Яссавий, Баҳоуддин Нақшбанд 
Абу Ҳошим Шомий, Зуннуни Мисрий, Жунайд Бағдодий 
346. “Ҳадис” сўзининг луғавий маъноси нима? 
* янги, хабар, хикоя 
китоб, мутолаа 
эски, сўз, хабар 
янги, мутолаа, хабар 
347. “Ал-ҳадис ал-қудсий” қандай хадис? 
* бунда маъно Оллоҳдан, лафз Пайғамбарникм бўлади 
бунда маъно ҳам, лафз ҳам Пайғамбарники бўлади 
бунда маъно Пайғамбардан, лафз халқдан бўлади 
бунда маъно ҳам, лафз ҳам донишмандлардан бўлади 
348. Диншунос алломаларни аниқланг? 
* Исо Термизий, Юсуф Ҳамадоний, Баҳовиддин Нақшбанд 
Исмоил Бухорий, Баҳовиддин Нақшбандий, ИсоТермизий 
Исмоил Бухорий, Исо Термизий, Муборак Марвазий 
Нажмиддин Кубро, Исмоил Бухорий, Исо Термизий 
349. Мовароуннаҳрлик машҳур фиқхшунос олимлардан кимларни биласиз? 
*Бурҳониддин Марғилоний, Ҳаким Термизий 
Абу Хафс Бухорий, Бурҳониддин Марғилоний 
Абу Ҳамид Газзолий, Абу Жаъбар Табарий 
Исмоил Бухорий, Юсуф Ҳамодоний 
350. Марказий осиёда ўз тариқатини, яъни йўлини ишлаб чиққан ва тарғиб этган тасаввуф 
тариқатчиларини аниқланг? 
* Хожа Аҳмад Яссавий, Шайх Нажмиддин Кубро, Саййид Бахоуддин Нақшбанд 
Хожа Аҳмад Яссавий, Хожа Абдухолиқ Ғиждувоний, Хожа Убайдуллоҳ Аҳрор 

---

41 
Абдураҳмон Жомий, Алишер Навоий, Заҳириддин Муҳаммад Бобур 
Исмоил ал- Бухорий, Имом ат-Термизий 
351. Ҳадис илмида "Амир ал-мўминийн" деган шарафли номга сазовор бўлган, ҳаёти ва ижоди алоҳида 
эътиборга молик буюк муҳаддис олим? 
* Имом ал-Бухорий 
Имом ат-Териизий 
Абдухолиқ Ғиждувоний 
Абу - Мансур Мотрудий 
352. Ўрта Осиёлик буюк муҳаддис алломаларни кўрсатинг.? 
* Имом ал -Бухорий, Имом ат-Термизий 
Хожа Аҳрор Валий, Махмуд аз-Замахшарий 
Ибн Можжа, Нишопурий 
Имом Аъзам, Имом Ғаззолий; 
353. Машҳур “Ал-Жомеъ ас-саҳиҳ” асарини муаллифи ким? 
*Имом ал-Бухорий 
Аҳмад Яссавий 
Нажмиддин Кубро 
Имом ат-Термизий 
354. “Ақида” сўзининг маъноси қайси жавобда тўғри келтирилган? 
*Диндорлар учун мажбурий бўлган, улар шак келтирмасдан, муҳокама қилмасдан бажариш, эътиқод 
қилиш лозим, деб ҳисоблайдиган диний талаблар; 
Муайян шароитда, бирон-бир ғоя ёки тамойилга қатъий ишонч ва уни мутлақлаштириш асосида 
шаклланган қоида ва тартибларни, бошқа шароит, ҳолат, вазиятни ҳисобга олмаган ҳолда, кўр-кўрона 
қўллашга уриниш; 
Ҳар қандай ҳокимият ва давлатни инкор этиш, ҳар ким ўзига-ўзи хўжайин, деган қарашни асос қилиб 
олувчи ғоялар асосида шаклланган ижтимоий-сиёсий тушунча; 
Динни, умуман, илоҳий кучларга эътиқод қилишни инкор этиш; 
355. Ал-Ихвон ал-муслимум (Мусулмон биродарлар) қачон ташкил топган. 
* 1928 йилда Мисрда 
1839 йилда Парижда 
1936 йилда Ироқда 
1992 йилда Ўзбекистонда
356. ХII асрда Хоразмда тасаввуф илмининг асосчиси ким? 
*Нажмиддин Кубро 
Аҳмад Яссавий 
Баҳоуддин Нақшбанд 
Муҳаммад Мусо ал -Хоразмий 
357. “Инсон ҳаётининг маъноси одамларга яхшилик қилишда” деган фикр қайси алломага тегишли? 
* Абдураҳмон Жомий 
Алишер Навоий 
Имом ал- Бухорий 
Юсуф Хос Хожиб 
358. Имом ал- Бухорий ўз китобларида келтирган ҳадисларда: “Агар сен бу дунёда яхши яшашни 
хоҳласанг - савдогор бўл, агар сен у дунёда яхши яшашни хоҳласанг тақводор бўл, агар сен икки дунё 
саодатига эришаман десанг, яъни ҳам савоб, ҳам рўзғор тебратаман десанг”- ким бўл деганлар? 
* илмли
меҳру оқибатли

---

42 
тўғри сўзли
тоат- ибодатли 
 
359. Қуйидаги ҳадисни охирига етказинг? "Уч тоифа кишиларнинг дуоси, ҳеч шубҳасиз Оллоҳ Таоло 
қошида мақбулдир, мазлум кишининг дуоси, мусофирнинг дуоси ва … " 
* ота-онанинг дуоси 
дарвиш дуоси 
қариялар дуоси 
маҳкум дуоси 
360. Ҳадислар нима? 
* Муҳаммад пайғамбарнинг ҳаёти, фаолияти, диний ва ахлоқий кўрсатмаларини 
мужассамлаштирган таълимот; 
шариат қонунлари ва олиму-уломалар фатволари жамланган диний китоб; 
Қуръони Каримга ёзилган шархлар; 
жаҳон мусулмон уломалари уюшмаси чиқарган қонун-қоидалар. 
361. Шариат нима? 
* барча мусулмонлар учун бажарилиши мажбур бўлган қонунлар, ҳуқуқий-ахлоқий кўрсатмалар
тизими; 
ислом дини қоидаларини ўргатувчи таълимот; 
ҳадислар асосида тузилган тўплам; 
оилавий муносабатларни тартибга солувчи қонун. 
362. Исломнинг асосий йўналишлари қайси йўналишлар? 
* суннийлар ва шиалар 
сўфийлик, шиалар, исмоилийлар 
ҳанафия ва ханбалия 
суннийлар ва суфийлар 
 
363. Қуръони Каримда "илм" сўзи неча марта такрорланган? 
* 750 мартадан ортиқ 
700 мартадан ортиқ 
650 марта 
850 марта 
364. Шариат қонун-қоидаларини ўрганувчи фан...
*фиқҳ 
шариат 
тасаввуф 
диншунослик
365. Исломнинг нечта ақидаси мавжуд? 
* 7 та 
4 та 
5 та 
6 та 
366. Имом Аъзам ёки Абу Ҳанифа ким? 
* Ҳанафия мазҳаби асосчиси 
Имомия мазҳаби асосчиси 
Ханбалия мазҳаби асосчиси 
Шофеьия мазҳаби асосчиси 
367. Исломни замонага мослаштириш лозимлигини эътироф этувчи оқим

---

43 
*Ислом модернизми 
Ислом фундаментализми 
Ислом традиционализми 
Ислом фанатизми 
368. Ислом Каримов “Юксак маънавият – енгилмас куч” асарида “Муҳаддислар султони” деб қайси 
алломани таъкидлаб ўтганлар 
*Имом ал - Бухорий 
Ат - Термизий 
Абу Мансур ал-Мотуридий 
Ал - Хоразмий
369. Президент И.А.Каримовнинг "Оллоҳ қалбимизда, юрагимизда" асари қачон ёзилган? 
*1999 йил
1996 йил 
1997 йил 
1998 йил 
370. “Ал жомеъ -ас саҳиҳ”, “ал Адаб - ал Муфрад” қайси алломанинг асари ҳисобланади? 
* Имом ал - Бухорий 
Ал - Хоразмий 
Ат - Термизий 
Абу Али Ибн Сино 
371. “Ота боболаримизнинг улуғ авлиё Баҳоуддин Нақшбандга чин дилдан ихлос қўйиб, уни “Баҳоуддин 
Балогардон” деб таърифлаб келишида теран маъно бор” деган сўзлар И. Каримовнинг қайси асарида ўз 
аксини топган.
* “Юксак маънавият – енгилмас куч” асари
“Ўзбекистон ХХI асрда интилмоқда” асари 
“Оллоҳ қалбимизда, юрагимизда” асари 
“Ўзбекистон келажаги буюк давлат” асари 
372. 1993 йил қайси буюк мутасаввуф йили деб эълон қилинган эди? 
*Ахмад Яссавий 
ЖалолиддинРумий 
Юсуф Ҳамадоний 
Абдухолиқ Ғиждувоний 
373. Билимдонлар қишлоғи қасри Орифонда қайси буюк мутасаввуф таваллуд топган? 
* Хўжа Бахоуддин Нақшбанд 
Абдухолиқ Ғиждувоний 
Аҳмад Яссавий 
Хўжа Ахрор Валий 
374. “Панисломизм” оқимининг асосчиси.
* Жамолиддин ал- Афғоний 
Журжоний 
Табризий 
Нажмиддин Кавкабий 
375. 1145-1221 йилларда яшаб ижод этган хоразмлик буюк мутасаввуф.
*Нажмиддин Кубро 
Паҳлавон Маҳмуд 
ЖалолиддинМангуберди 
Замахшарий 

---

44 
376. Имом ал -Бухорий таваллудининг 1225 қачон қаерда нишонланди?
* 1998 йил Самарқандда 
1995 йил Хоразмда 
1995 йил Хоразмда 
1994 йил Бухорода 
377. “Дин ва миллатнинг ҳужжати” деган юксак унвонга сазовор бўлган буюк аллома ким? 
*Бурҳониддин Марғиноний 
Имом ал - Бухорий
Исо ат - Термизий
Баҳоуддин Нақшбанд 
378. “Имом ал - Бухорий” халқаро жамғармаси қачон таъсис этилди?
* 1998 йил
1995 йил 
1996 йил
2001 йил
 
379. Абдухолиқ Ғиждувоний ва Аҳмад Яссавийнинг устозларидан бири.
*Ҳамадоний 
Ансорий 
Журжоний 
Самарқандий 
380. 2000 йилда Ислом таълимотининг буюк намояндаларидан кимнинг 1130 йиллиги нишонланади? 
* Имом Мотрудий 
Имом Термизий 
Имом Бухорий 
Имом Самарқандий 
381. Марғинонийнинг қайси асари саккиз асрдан буён мукаммал ҳуқуқий манба сифатида ўз аҳамиятини 
йўқотмаган? 
* “Ҳидоя” 
“Саббаи сайёр” 
“Волидия” 
“Бобурнома” 
382. “Мусулмон биродарлари” экстремистик ташкилотининг асосчиси ким бўлган? 
* Ҳасан ал - Банно 
Тақийиддин Набаҳоний 
Саййид Қутб 
Абул Аъло Мавдудий 
383. Ислом мамлакатларида астрология қандай ном билан юритилади? 
* илми нужум 
илми ахлиюн 
илми муьминун 
илми маьжусиюн 
384. Ислом динида Муҳаммад пайғамбарнинг осмонга Оллоҳ ҳузурига чиққан кунининг номланиши... 
* меърож 
махшар 
арши аъло 
ломакон 

---

45 
385. “Билгилки комил инсон деб шариат, тариқат ва ҳақиқатга етишиб бўлган одамга айтилади”- ушбу 
фикрнинг муаллифи ким? 
* Азизиддин Насафий 
ат-Термизий 
Баҳоуддин Нақшбандий 
Алишер Навоий 
386. Тошкент- Ислом маданиятининг пойтахти деб қайси йилда эълон қилинган? 
*2007 йил 
2006 йил 
2005 йил 
2008 йил
387. 
Ушбу мисралар муаллифи ким: «Дунё учун ғам ема, хақдин ўзгани дема. Киши молини ема, 
сирот узра тутаро». 
* Баховиддин Нақшбанд 
Ахмад Яссавий 
Нажмиддин Кубро 
Ал-Газзолий 
388. 2007 йили Тошкент шаҳрига қайси ташкилот томонидан “Ислом маданияти пойтахти” номи 
берилди?
* АЙСЕСКО 
БМТ 
ЮНЕСКО 
НАТО 
389. Тошкентда Халқаро Ислом тадқиқот маркази қачон таъсис этилди? 
* 1995 йил 
1996 йил 
1993 йил 
1992 йил 
390. “Маъмун академияси” нинг 1000 йиллиги қачон нишонланди? 
* 2007 йил 
2006 йил 
2005 йил 
2004 йил 
391. Қуръони Каримнинг биринчи расмий нусхасини якунлаш қачон тугалланди? 
*651 йил 
644 йил 
661 йил 
634 йил 
392. Қуръони Карим қайси даврдан бошлаб, Европа халқлари тилларига, жумладан, лотин тилига 
таржима қилинди? 
*XII асрдан 
XVIII асрдан 
XIX асрдан 
XVI асрдан 
393. Исломда биринчи ва охирги пайғамбарнинг номи... 
*Одам Ато ва Муҳаммад (с.а.в.) 

---

46 
Момо Ҳаво ва Исо алайҳиссалом 
Нуҳ алайҳиссалом ва Мусо алайҳиссалом 
Иброҳим алайҳиссалом ва Муҳаммад (с.а.в.)
394. Иймоннинг марказида қандай ғоя ётади? 
* Оллоҳдан бошқа Худо йўқлиги, Муҳаммад (с.а.в.) нинг пайғамбарлиги 
Оллоҳнинг барҳамлиги, абадийлиги, ижодкорлиги 
Худонинг савоб ва насибаларини пайдо қилувчи 
Тангрининг бутун борлиқни ва инсонни яратганлиги 
395. Мавлид ан-наби қандай маросим? 
*Муҳаммад (с.а.в.) туғилган кунини нишонлаш 
Оллоҳ юборган элчиларни эслаш 
Пайғамбарни эъзозлаб хатм қилиш 
Ҳайит байрами 
396. Суфийликда камолотга эришув йўлини аниқланг? 
*Шариат, тариқат, маърифат, ҳақиқат 
Ҳикмат, ахбор, хизир, ҳалим 
Иқрор, маърифат, шароат, ризқ 
Ислом, суннат, адл, икром 
397. Қуръони Каримнинг биринчи ва охирги суралари... 
*Фотиха сураси, нос сураси 
Бақара сураси, фалак сураси 
Алақ сураси, Оли имрон сураси 
Кавсар сураси, бақара сураси 
398. Қуръони Каримда Оллоҳнинг гўзал 100 та исмидан нечтаси келтирилган? 
*99 таси 
98 таси 
97 таси 
96 таси
399. Мазҳаб сўзининг луғавий маъноси... 
*Оқим, йўл, таълимот 
Ғайрат, поклик, йўналиш 
Комиллик, камтарлик, баҳо 
Қисм, бўлак, йўналиш 
400. Исломда нечта сиёсий-диний оқимлар мавжуд? 
*Учта: аҳли сунна, шиалик, хорижийлик 
Иккита: хорижийлар, шиалар 
Тўрта: бобийлар, азракийлар, аҳли сунна, қадарийлар 
Битта: аҳли сунна вал жамоа 
401. Шариатда бажарилиши лозим бўлган амаллардан бири бўлган Вожиб - нима? 
* фарздан кейин турадиган зарур амаллар 
ниҳоятда мажбурий ҳисобланган хатти-ҳаракатлар 
бажарилиши лозим ва савобли амаллар 
тақиқланмаган, маъқулланмаган хатти-ҳаракатлардир 
402. Барча мусулмонлар учун амал қилиш лозим бўлган ахлоқий ва ҳуқуқий амаллар тизими... 
* шариат 
мандуб 

---

47 
мубох 
вожиб 
403. Исломдаги асосий мазҳаблар 
*Ҳанафия, Ханбалия,Шофеия,Моликия 
Ҳанафия, Жафария, Исмоилия, Имомия 
Шофеия, Кайсония, Вахдония, Чиштия 
Ҳанбалия, Хаиншошия, Жафария, Ибоди 
404. Тасаввуф илмининг султони, ислом дини софлиги йўлида хизмат қилган буюк бобокалонимиз 
Баҳоуддин Нақшбанднинг 675 йиллик юбилейи қачон нишонланди?
*1993 йил 16-18 сентябр кунлари 
1993 йил 23-24 октябр кунлари 
2000 йил 16 ноябр куни 
1992 йил октябр ойи 
405. Ислом ҳуқуқшунослигининг улкан намояндаси, Бурҳонуддин Марғиноний таваллудининг 910 
йиллиги мамлакатимизда қачон кенг нишонланди? 
*2000 йил 
2001 йил 
1999 йил 
2002 йил 
406. 1221 йилда мўғул босқинчиларига қарши курашда вафот этган тасаввуф илмининг султони... 
* Нажмиддин Кубро 
Аҳмад Яссавий 
Юсуф Ҳамадоний 
Сайф ад-Дин Бохарзий 
407. Зикрнинг овоз чиқармасдан “ҳуфия” ижро қилиш усулини кенг қўллаган тасаввуф намояндаси... 
* Нажмиддин Кубро 
Сайф ад-Дин Бохарзий 
Аҳмад Яссавий 
Юсуф Ҳамадоний 
408. “Аҳли сунна вал-жамоа” таркибига кирувчи фикҳий мазҳаблардан қайси бири Ўзбекистон ҳудудида 
кенг тарқалган? 
*Ҳанафий мазҳаби 
Моликий мазҳаби 
Шофеъий мазҳаби
Ҳанбалий мазҳаби 
409. Мистицизм, мистика сўзларининг луғавий маъноси… 
*юнон тилида яширин, сирли 
арабча – боғ, бўстон 
юнон тилида ёнидан ўтиш 
юнонча якка, ягона, табиат 
410. “Ал жомеъ -ас саҳиҳ”, “ал Адаб - ал Муфрад” қайси алломанинг асари ҳисобланади? 
* Имом ал - Бухорий 
Ал - Хоразмий 
Ат - Термизий 
Абу Али Ибн Сино 
411. Мовароуннаҳрлик машҳур фиқхшунос олимлардан кимларни биласиз? 

---

48 
* Бурҳониддин Марғилоний, Ҳаким Термизий 
Абу Хафс Бухорий, Бурҳониддин Марғилоний 
Абу Ҳамид Газзолий, Абу Жаъбар Табарий 
Исмоил Бухорий, Юсуф Ҳамодоний 
412. «Омонатга хиёнат қилмоқлик, ёлғон сўзлаш, сўзда турмаслик, кек сақлашлик, 
мунофиқликнинг аломатларидир», - ушбу ҳадиси шариф кимга тегишли? 
* Имом ал- Бухорийга 
ат- Термизийга 
Ибн Можжага 
Абу Мансур ал-Мотрудийга