1-Mavzu: Din madaniyat fenomeni. Reja

1-Mavzu: Din madaniyat fenomeni.

REJA

1. 
   Din, dinshunoslik, din falsafasi, teologiya teosofiya va xudojo’ylik tushunchalarining mohiyati. Dinshunoslik kategoriyalari.
   
2. 
   Dunyo mamlakatlari va O’bekistonda vijdon erkinligi va diniy e’tiqod haqidagi qonun qabul qilinishining ijtimoiy madaniy ahamiyati.
   

3. Xalqaro diniy tashkilotlar va diniy uyushmalar faoliyatining tasnifi. O’bekistondagi yangi diniy tashkilotlar. Diniy tolerantlik va plyuralizm.

Tayanch iboralar.Din, din falsafasi, teologiya, vijdon erkinligi, diniy va dunyoviy dunyoqarashlar, davlat va din munosabatlari.

“Dinshunoslik” dinning nimaligini, uning vujudga kelishi va rivojlanishi, u ma’naviyatning birinchi elementi ekanligini, ulardagi dunyoviy, real bilimlar yoshlarni tarbiyasida ham zarurligini uqtiradi; U tabiiy, ijtimoiy gumanitar fanlarga suyanadi; muayyan vazifalarni bajaradi; Uning o’z predmeti, yana o’rganadigan, o’rgatadigan mavzulari bor.

Din arxeologiya, etnografiya, tarix, antropologiya, filologiya, demografiya, falsafa, psixologiya, hurfikrlilik kabi fanlar bergan, berayotgan dalil, ma’lumotlarga ko’ra bundan 30-40 ming yillar burun paydo bo’lgan. Xo’sh boshlang’ich diniy tasavvurlarning paydo bo’lishi sabablari nimada edi. Hozirgi zamon fan bergan dalillariga binoan bundan taxminan 40 ming yillar ilgari ibtidoiy jamoa to’zimi davrida hozirgi toifadagi odamlar sekin-asta shakllana borgan. Unga qadar va keyingi davrlarda ular yashash uchun kurashib, tabiat sirlarini bilishga harakat qilganlar. Shuning uchun ularni fanda “aql-idrokli odamlar” deb nomlanadi. Ana shu davrda turli diniy tasavvurlar paydo bula boshlaydi.
Dastlabki bosqichlarda din g’oyat sodda bulib, uning eng ibtidoiy shakllari fetishizm, totemizm, animizm, sehrgarlikdan iborat bo’lgan. Bular zamonlar o’tishi bilan o’zgarib, bulinib murakkablashib borgan. Hozirgi zamon dinlarida ularning qoldiqlari hali ham saqlangan. Masalan, hozirgi o’zbeklarning dindorlarida qaldirgoch, musicha, laylaklar muqaddaslashtiriladi. Bu totemizm qoldig’idir.
Dinga ishonishning amaliy ifodasi turli xildan iborat, urf-odat, marosim va har-xil diniy yozuvlardir.