1-MAVZU: Boshlang‘ich ta’limda xalqaro baholash tizimlari fanining predmeti va uning vazifalarini o‘rganish hamda ahamiyati
IEA tashkiloti tomonidan olib borilayotgan tadqiqotlarning aksariyati o‘quvchilarning akademik faoliyatini bir yoki bir nechta fanlardan yoki fanlararo uyg‘unlik asosida baholashni o‘z ichiga oladi, bu esa dunyo bo‘yicha umumiy va har bir mamlakat kesimida ta’lim jarayonlarini chuqur tahlil qilishga yordam beradi.
Ta'lim taraqqiyotini baholash xalqaro assotsiatsiyasi (IEA)
Xalqaro ta'lim taraqqiyotini baholash assotsiatsiyasi (IEA) - bu butun dunyo bo'ylab tadqiqotlarni o'rganish, tushunish va takomillashtirishga bag'ishlangan milliy tadqiqot institutlari, hukumat tadqiqot agentliklari, akademiklar va tahlilchilardan tashkil topgan xalqaro tashkilotdir. IEA butun dunyo bo'ylab o'qituvchilar, siyosatchilar va ota-onalarga o’quvchilar faoliyati to'g'risida g'oyalar berish uchun yuqori sifatli keng ko'lamli o'quv qiyosiy tadqiqotlarini olib boradi.
IEA notijorat va mustaqil tashkilotdir. 60 dan ortiq mamlakat IEAda faol ishtirok etmoqda va 100 dan ortiq ta'lim tizimlari IEA tadqiqotlarida qatnashmoqdalar.
IEA faoliyati
1958 yildan beri IEA o'quvchilarning matematika, tabiiy va o'qish kabi fanlardan yutuqlari darajasini o'lchaydi; fuqarolik ta'limini baholaydi; talabalarning kompyuter va axborot savodxonligini o'rganadi; bolalik va o'qituvchilar ta'limini o'rganadi.
o IEA o'z a'zolariga samarali ta'lim amaliyotini tushunishda va ta'limni yaxshilash uchun dalillarga asoslangan siyosatni ishlab chiqishda yordam berishga sodiqdir.
Tadqiqot, siyosat va ta'lim tizimlari bolalarni kelajakka qay darajada tayyorlayotganligini o'lchash bilan birlashtirib, IEA yanada bilimdon dunyoni shakllantirishga yordam beradi.
o IEA tadqiqotlarining aksariyati o'quvchilarning bir yoki bir nechta mavzular bo'yicha yoki sub'ektlararo ish faoliyatini baholashni o'z ichiga oladi, bu alohida mamlakatlardagi ta'lim jarayonlarini va xalqaro miqyosda chuqurroq tushunishga yordam beradi.
IEA maktab direktorlari, o'qituvchilar, o'quvchilar (ba'zi ishlarda, shuningdek, ota-onalar) va siyosatshunoslardan o'rganishga ta'sir qiluvchi omillar, shu jumladan maktab resurslari, o'quvchilarning munosabati, sinf amaliyoti va uyda o'qitish haqida ma'lumot to'playdi.
IEA tadqiqotlari mustahkam empirik asosga ega va asosan namunaviy tadqiqot usullari yordamida ma'lumotlar yig'ishga asoslangan. Yaratilgandan beri, IEA turli mavzular 30 dan ortiq o'quv yutuqlarini taqqoslash tadqiqotlarini o'tkazdi.
Qishqacha ma’lumot:
Tashkil etilgan: 1958 yil
Bosh qarorgohi: Amsterdam, Niderlandiya
Ma'lumotlarni qayta ishlash va tadqiqotlar bo'limi: Gamburg, Germaniya
Tashkilot a'zolari: 60 dan ortiq mamlakatlar
IEA raisi: doktor Terri Roshe
Ijrochi direktor: doktor Dirk Xastedt
Mamlakatimizda aynan mana shunday xalqaro dasturlarning ta'lim tizimini baholash va monitoring qilishdagi ishtiroki mavjud emasligi yoki o‘quvchi yoshlar bilimlari darajasini baholash yoki monitoring qilishning “Milliy dasturi”yaratilmaganligi, hududlar kesimida yoshlar tomonidan u yoki bu fanni o‘zlashtirish darajasining sifati va soxada amalga oshirilishi lozim bo‘lgan ishlar ko‘lamini belgilab borish va tegishli islohotlar o‘tkazish imkoniyatini cheklab qo‘ymoqda.Shuningdek, boshlang‘ich va umumiy o‘rta ta'lim muassasalaridagi o‘qitish darajasining islohotlar tempidan ortda qolayotganligi yaqin kelajakda malakali kadrlar tanqisligini keltirib chiqaradi.
Shuni inobatga olgan holda quyidagi takliflarni amalga oshirish joiz deb hisoblaymiz:
Xalqaro ta'lim sifatini baholash dasturlarida O‘zbekistonning ishtiroki masalasini atroflicha o‘rganib chiqish va ushbu dasturlarda ishtirokini ta'minlash;
Xalqaro tajribadan kelib chiqqan holda o‘quvchi yoshlar bilimlari darajasini baholash yoki monitoring qilishning “Milliy dasturi”ni yaratish;
Ilm-fan yutuqlarining eng ilg‘or natijalari va adabiyotlarning ingliz tilida nashr qilinishini inobatga olgan holda, maktablarda ingliz tilini o‘rgatuvchi turli xorijiy dasturlarni tadbiq etish masalasini ko‘rib chiqish;
Maktabgacha ta'lim muassasalarida ta'lim–tarbiya berishga mas'ul mutaxassislarning malaka talablarini aniq mezonlar orqali belgilab qo‘yish va bolalarning umumiy ta'limga yo‘naltirilishida butunlay mas'ulligini qonun bilan belgilab qo‘yish;
Maktabgacha ta'lim hamda umumiy o‘rta ta'lim muassasalaridagi guruh va sinflarda xalqaro tajribada sinalgan usullardan kelib chiqqan holda o‘quvchilar sonining maksimal hamda minimal ko‘rsatkichlarini belgilab qo‘yish;
Psixologik testlar yordamida boshlang‘ich sinflardagi iste'dodli bolalarni ajratib olib 8-9 yoshlilar uchun har bir maktabda ixtisoslashgan sinflar tashkil etish.
Internetda quyidagi havolalar bilan tanishishingiz mumkin:
https://www.youtube.com/watch?v=LbG3T-Uw7Lk
https://fioco.ru/iea
Do'stlaringiz bilan baham: |