1-Mavzu. Axborotlarni kompyuter xotirasida tasvirlanishi Reja

Mantiqiy operatorlar 
Operator 
Belgi 
Namuna 
VA 
&& 
ifoda1 && ifoda2 
YOKI 
|| 
ifoda1 || ifoda2 
INKOR 
! 
!ifoda
Mantiqiy ko‘paytirish operatori ikkita ifodani hisoblaydi, agar ikkala ifoda true 
qiymat qaytarsa VA operatori ham true qiymat qaytardi. Agarda sizning qorningiz ochligi 
rost bo‘lsa VA sizda pul borligi ham rost bo‘lsa siz supermarketga borishingiz va u erdan 
o‘zingizga tushlik qilish uchun biror bir narsa xarid qilishingiz mumkin. YOki yana bir 
misol, masalan,
(x==5) && (y==5) 
mantiqiy ifodasi agarda x va u o‘zgaruvchilarini ikkalasining ham qiymatlari 5 ga teng 
bo‘lsagina true
 
qiymat qaytaradi. Bu ifoda agarda o‘zgaruvchilardan birortasi 5 ga teng 
bo‘lmagan qiymat qabul qilsa false qiymatini qaytaradi. Mantiqiy ko‘paytirish operatori 
faqatgina o‘zining ikkala ifodasi ham rost bo‘lsagina true
 
qiymat qaytaradi. 
Mantiqiy ko‘paytirish operatori && belgi orqali belgilanadi.
ifoda1 
ifoda1 
ifoda1 && ifoda2 
false (0) 
false (0) 
false (0) 
false (0) 
true (0 emas) 
false (0) 
true (0 emas) 
false (0) 
false (0) 
true (0 emas) 
true (0 emas) 
true (1) 
Mantiqiy qo‘shish operatori ham ikkita ifoda orqali hisoblanadi. Agarda ulardan 
birortasi rost bo‘lsa mantiqiy qo‘shish operatori true qiymat qaytaradi. Agarda sizda pul 
YOKI kredit kartochkasi bo‘lsa, siz schyotni to‘lay olasiz. Bu holda ikkita shartning 
birdaniga bajarilishi: pulga ham va kredit kartochkasiga ham ega bo‘lishingiz shart emas. 
Sizga ulardan birini bajarilishi etarli. Bu operatorga oid yana bir misolni qaraymiz.

---

51 
Masalan,
(x==5) || (y>13) 
ifodasi yoki x o‘zgaruvchi qiymati 5 ga teng bo‘lsa, yoki u o‘zgaruvchi qiymati 13 dan 
katta bo‘lsa rost qiymat qaytaradi.
Mantiqiy qo‘shish operatori || belgi orqali belgilanadi.
ifoda1 
ifoda1 
ifoda1 || ifoda2 
false (0) 
false (0) 
false (0) 
false (0) 
true (0 emas) 
true (1) 
true (0 emas) 
false (0) 
true (1) 
true (0 emas) 
true (0 emas) 
true (1) 
Mantiqiy inkor operatori tekshirilayotgan ifoda yolg‘on bo‘lsa true qiymat 
qaytaradi. Agarda tekshirilayotgan ifoda rost bo‘lsa inkor operatori false
 
qiymat qaytaradi. 
Masalan,
!('A' > 'B') yoki !(x <= 9) 
Mantiqiy inkor operatori ! belgi orqali belgilanadi.
ifoda1 
!ifoda1 
false (0) 
true (1) 
true (0 emas) 
false (0)