1-mavzu: Avtomobil transport harakat tarkibi

35-mavzu: Kuzovning vazifasi va turlari
Reja
1. Kuzovning vazifasi

2. Kuzovning tuzilishi

3. Kuzovning ishlash uslubi

 Kuzov tashishga mo’ljallangan keng istemol mollarini yoki yo’lovchilarni qulay joylashtirish va asrash uchun xizmat qiladi. Bajaradigan vazifasiga ko’ra kuzov yuk, passajir va yuk-passajir va ishlatish uslubi bo’yicha esa ixtisoslashgan hamda maxsus turlari bo’lishi mumkin. Konstruktsiyasi bo’yicha karkasli, yarim karkasli va karkassiz turlarga bo’linadi. Undan tashqari avtomobil kuzovi yuklanishlarning ta’siriga ko’ra ko’tarib yuruvchi va tubi bilanko’tarib yuruvchi bo’lishi mumkin. O’zi bilan ko’tarib yuruvchi kuzovlarda hamma yuklanishlar faqat kuzov orqali qabul qilinadi. Tubi bilan ko’tarib yuruvchi kuzovlarda esa yuklanishlar rama va kuzovaro taqsimlanadi.

Yuk avtomobillarining kuzovi asosan ikki qismdan iborat bo’lib, unga haydovchi va bitta yoki ikkita yo’lovchi uchun kabina va yuk tashishga mo’ljallangan kuzov kiradi. Umumiy ishlarni bajaruvchi hamma ishbop yuk avtomobillarida yuk ortish yoki tushirish uchun kuzov platforma shaklida ishlangan bo’ladi.

Yuk avtomobillarining kuzovi hamma ishbop va ixtisoslashgan bo’lishi mumkin. Hamma ishbop kuzovlar har xil yuklarni tashish uchun mo’ljallangan bo’lib, yog’ochli yoki metal sahn ko’rinishida bo’ladi. Odatda, yuklarni ortish va tushirishniyengillashtirish maqsadida sahni orqa va yon tomonlarini ochib va ko’tarib qo’yadigan tashlama devorlar 5, 10 va 9 bilan jixozlangan. Tashlama devorlari yopiq xolatdaligida berkitish moslamasi 3 bilan mahkamlab qo’yiladi. Sahnining poli 1 ikkita bo’ylama 12 va bir nechta ko’ndalang chorqirra yog’och 4 lardan yig’ilgan. Bo’ylama chorqirra yog’ochlar avtomobil uzangili tortqichlar 2 va 8 yordamida biriktirilgan. Ixtisoslashgan kuzov ma’lum bir turdagi yuklarni tashishga mo’ljallangan. Bunda doim o’rnatilgan baland devorli yoki almashtiriladigan devorli sahnlar zichligi juda kam. Bundan tashqarii yuk avtomobillarida turkumiga furgon, tsisternya va o’zi ag’daruvchi turdagi ixtisoslashgan kuzovlar keng tarqalgan Engil avtomobil kuzovlari vazifasiga ko’ra taksi, shaxsiy va poyga avtomobillarga o’rnatiladigan ixtisoslashtirilgan kuzovlarga bo’linadi. Avtobus kuzovlari bir yoki ikki qavatli, usti yopiq va ba’zan ochiq ham bo’lishi mumkin.