1-мавзу. Ахлоқшунослик фанининг объекти, предмети, усуллари ва функциялари

13-МАВЗУ: “ЭТИКА” ФАНИНИНГ ПРЕДМЕТИ ВА ЖАМИЯТ ҲАЁТИДАГИ АҲАМИЯТИ

РЕЖА:

• 1. Этика фанининг предмети, мазмун моҳияти, этик таълимот таснифи
• 2. Ахлоқ генезиси
• 3. Ахлоқ тузилмаси
• 4. Этиканинг категория ва тамойиллари

• Ахлоқ русча – морал, лотинча «mores», «moralis» сўзларидан

олинган бўлиб, маъноси хулқ, одат демакдир.

• Ахлоқ сўзи арабча бўлиб, хулқ сўзининг кўплигидир.
• Этика юнонча «ethos» сўзидан олинган бўлиб, бунинг маъноси хулқ-одат демакдир. Этика – ахлоқ ҳақидаги назария
• Хулқ, одоб одамларнинг хатти-ҳаракатлари, кишилар ўртасидаги амалий-ахлоқий муносабатлардир
• Таълим-тарбия онг маҳсули, лекин айни вақтда онг даражаси ва унинг

ривожини ҳам белгилайдиган омилдир.

• Ахлоқ ва иқтисод иқтисод фани меҳнатга бўлган моддий кўрсаткичларни ифодаласа, ахлоқ маънавий эҳтиёжларни ифодалайди.
• Ахлоқ ва сиёсат гуруҳлар, миллатлар, халқлар, давлатлар ўртасидаги

муносабатларни акс эттиради, кишиларнинг барча ғоявий тасаввур ва мафкуравий тушунчаларига сингиб боради, кишилар амал қиладиган ахлоқий сифат, норма ва қоидаларнинг таъсирчанлигини орттиради.

таянч тушунча ва иборалар:

АХЛОҚ

• Ахлоқ - ижтимоий онгнинг муайян шакли бўлиб, кишиларнинг

ижтимоий ва шахсий ҳаётида бир-бирларига бўлган муносабатларининг,

яъни хатти-ҳаракат принциплари ва нормаларининг йиғиндисидир. Ахлоқ сўзи, тушунчаси ҳам арабча бўлиб, хулқ сўзининг кўплигидир. Ахлоқ кишиларнинг феъл-атвори, юриш-туриши, уларнинг ижтимоий

ва шахсий ҳаётдаги ўзаро муносабатларини тартибга солиб туради. Ахлоқ нормалари жамият ёки муайян гуруҳ томонидан шахс феъл-

атворига қўйиладиган талабдир. Бу нормалар шахснинг жамиятга –

Ватан, давлат, миллат, гуруҳга муносабатини, шунингдек, шахснинг

турмушдаги, айрим кишиларга, касби-корига, мутахассислигига, ҳатто