1-mavzu Adabiyot – san’at turi sifatida. Reja

11-Mavzu: Rus xalq ertaklari

Reja:

1. 
   Rus xalq og’zaki ijodi
   
2. 
   Rus bolalar adabiyotining shakllanishi va taraqqiyot tamoyillari.
   
3. 
   Zamonaviy rus bolalar adabiyoti.
   
4. 
   S.Y. Marshakning rus bolalar adabiyotidagi o’rni. 
   

Rus xalqining o'ziga xosligi va uning urf-odatlari qadimdan avloddan-avlodga o'tib kelgan. Og'zaki folklor orqali odamlar uzoq ajdodlarning bilimlari va urf-odatlarini anglashdi. Ertaklar tufayli bolalar juda erta yoshdanoq o'zlarining nasl-nasabiga bog'lana boshladilar. Sehrli va ibratli hikoyalarda bayon etilgan donolik, bolaga munosib shaxs bo'lib ulg'ayishiga yordam berdi.Rus adabiyotida xalq og'zaki ijodi mavzusi g'oyat xilma-xil bo'lib, ko'plab janr va folklor turlari mavjud. Ularning barchasi asta-sekin, bir necha yuz yillar davomida namoyon bo'lgan odamlarning hayoti va ijodiy faoliyati natijasida shakllandi. Hozirgi vaqtda adabiyotda folklorning o'ziga xos turlari mavjud. Og'zaki xalq san'ati bu noyob bilim qatlamidir, uning asosida minglab klassik asarlar qurilgan.

Folklor (inglizcha . folk — xalq, lore — bilim, donolik) — xalq ijodini ifodalovchi termin. Fanga 1846 yilda ingliz arxeologi U.J.Toms olib kirgan. 1880—90 yillarda "Folklor ." termini koʻplab mamlakatlarda, jumladan, Rossiyada ham qoʻllana boshlagan. Oʻzbekistonda dastlab, "ogʻzaki adabiyot", "ogʻiz adabiyoti" atamalari qoʻllangan. "Folklor ." termini 30-yillarning oʻrtalaridan ishlatila boshlagan. 1939 yilda Hodi Zarifning "Oʻzbek folklori" xrestomatiyasi nashr etilgach, bu termin oʻzbek folklorshunosligida mustahkam oʻrin oldi

Folklor og'zaki badiiy ijod bilan birga she'riy, nasr janrlari, urf-odatlar va urf-odatlarni o'z ichiga oladi. Folklor janrlari turli yo'llar bilan tasniflanadi, lekin asosan bir nechta janr guruhlari ajralib turadi:

1. 
   Mehnat qo'shiqlari - ish jarayonida shakllanadi, masalan, ekish, shudgorlash, pichan tayyorlash. Ular turli xil qichqiriqlar, signallar, ohanglar
   
2. 
   Taqvim folklori
   
3. 
   To'y folklori.
   
4. 
   Dafn marosimlari.
   
5. 
   Kichik folklor janrlari, maqollar, masallar,topishmoqlar.
   
6. 
   Og'zaki nasr - afsonalar, hikoyalar va hikoyalar.
   
7. 
   Bolalar folklori.
   
8. 
   Qo'shiq dostoni (qahramonlik) - dostonlar, qo'shiqlar (tarixiy, harbiy, ma'naviy).
   
9. 
   Badiiy ijod - balladalar, romanlar, afsonalar haqidagi sehrli, kundalik ertaklar va ertaklar.
   
10. 
    Folklor teatri - kiyinish, qo'g'irchoqlar bilan chiqish.