1-ma’ruza temir yo‘l transporti asoslarining asosiy mazmuni reja


Transport faolyatining asosiy ko‘rsatkichlari



Download 166,74 Kb.
bet3/7
Sana09.06.2023
Hajmi166,74 Kb.
#950035
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
Маъруза 1

Transport faolyatining asosiy ko‘rsatkichlari



Umum foydalaniladigan yo‘llar uzunligi (ming km)




2000

2001

2002

2003

Temir yo‘llar

3,5

3,9

4,0

4,0

Avtomobil yo‘llari

42,1

42,2

42,3

42,3

Tramvay yo‘llari

138,9

137,2

116,6

113,4

Trolleybus yo‘llari

408,5

423,7

406,5

394,8

quvurlar uzinligi

29,5

36,1

13,2

36,1


















Transportning keltirilgan mahsuloti qiymati keltirilgan tonna-kilometrda quyidagicha topiladi:


, t.km ,

bunda k-yo‘lovchi-kilometrni tonna-kilometrga o‘tkazish koeffitsienti; odatda kq1 olinadi.


Temir yo‘llarning yuklanganligi (Yu) 1 kilometr foydalaniladigan (Lf) uzunlikka to‘g‘ri keladigan bajarilgan tonna-kilometr yoki keltirilgan tonna-kilometr bilan ifodalanadi.
yoki .


Temir yo‘lning foydalaniladigan uzunligi stansiyalar orasidagi yo‘llarning ikkinchi bosh yo‘l, stansiya yo‘llari va boshqa yo‘llarni hisobga olmagan holdagi uzunligini ifodalaydi.
Temir yo‘llarning barcha asosiy xizmat sohalari, bo‘limlari va korxonalari ishining sifat ko‘rsatkichi tariqasida vagon aylanmasi (oboroti) qabul qilingan.
Vagon aylanmasi deb vagonni yuklash boshlanishidan keyingi yuklashgacha bo‘lgan vaqt oralig‘iga aytiladi.
Temir yo‘llarning asosiy iqtisodiy ko‘rsatkichlari mehnat unumdorligi, tashish tannarxi va daromad kabilardan iborat bo‘ladi.
Transport turlari va ularning xususiyatlari. Yo‘lovchi va yuklarni tashish yagona maqsad yo‘lida birlashib, o‘zaro hamkorlikda faoliyat ko‘rsatadigan turli xil transport turlari bilan amalga oshiriladi.
O‘zbekistonda ijtimoiy yo‘naltirilgan bozor iqtisodiyotini shakllantirishga mo‘ljallangan chuqur va keng ko‘lamli iqtisodiy islohotlar amalga oshirilayotgan xozirgi davrda transport sohalari alohida ahamiyat kasb etadi.



Rasm 1.2. Transport vositalari tizimi


Transport, ayniqsa, temir yo‘l transportining har qanday jamiyat hayotidagi o‘rni juda katta bo‘lib, uning davlat chegaralarini, ichki va tashqi bozorini shakllantirishda asosiy omillardan biri bo‘lib qoladi. Transport xalq xo‘jaligining barcha tarmoqlarini, ishlab chiqarish va iqtisodiy masxablarini birlashtiradi.





Rasm 1.3. Transport turlarining yuk tashishdagi ulushlari


Transportning asosiy vazifasi aholining va xalq xo‘jaligi sub’ektlarining tashishga bo‘lgan barcha ehtiyojlarini to‘liq qondirish, tashishni o‘z vaqtida va sifatli bajarish, transport tizimining samarali va muntazam ishlashini ta’minlashdir


Ishlab chiqarish jarayonidagi o‘rniga qarab transport ikki xil bo‘lishi mumkin:
- ishlab chiqarish ichidagi yoki sanoat transporti, asosan ishlab chiqarish sohalarining ichki texnologik tashishlari uchun xizmat qiladi (korxona hududidagi tashishlar, xomashyo va yoqilg‘i tashishlar, materiallarni magistral yo‘llardan olib kelish, tayyor maxsulotlarni olib chiqish va h.k.).
- tashqi yoki magistral transporti ishlab chiqaruvchilar va iste’molchilar orasidagi iqtisodiy aloqalarni va yo‘lovchilar tashishni ta’minlash uchun xizmat qiladi.
Zamonaviy magistral transporti temir yo‘llar, suv (daryo va dengiz), avtomobil, havo yo‘llari va quvur (neft va neft mahsulotlari, gaz quvurlari) transporti turlaridan iborat bo‘lib, yagona transport tizimi yuqori kuchlanishli elektr uzatish tarmoqlarini ham o‘z ichiga oladi.
Tashish ishlarining transport turlari orasida taqsimlanishi juda ko‘p omillarga, ushbu transport turining nohiya va hududlarda mavjudligi va ularning texnik-iqtisodiy samaradorligiga bog‘liq bo‘ladi.
Bunda tashish tannarxi, kapital mablag‘larga ehtiyoj, tashish sifati, tezligi, muntazamligi, qulayligi, yuklar holatining saqlanishi, tashish qobiliyati, mehnat unumdorligi, metall va yoqilg‘i sarfi kabilarning ahamiyati katta.

Download 166,74 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish