Istiqbolli (perspektiv) rejalashtirish
Gandbolchilarda maxoratning paydo bulishi uchun juda kup vakt talab etiladi. Istikbol rajalarini ishlab chikish va ularni amalga oshirish esa gandbolchilarning yanada samarali tayyorlanishiga, mashg‘ulot vositalari, shakltirish uslubiyatlaridan yanada maqsadga muvofik foydalanishga yordam beradi.
O‘quv - mashg‘ulotini istikbol rejalashtirish bu gandbolchilarning kup yillik o‘quv —mashg‘ulotini ilg‘or tajriba ma’lumotlarini, ilmiy tadki!qotlar natijalarini taxlil kilish asosida bir necha yilga muljallangan rejalashtirishni ishlab chikish jarayoni, bu muayyan muddat davomida gandbolchilar maxoratini oshirish dasturidir.
O‘quv-mashk jarayonining istikbol rejalari xam jamoa uchun, xam bir gandbolchi uchun tuziladi. Jamoa uchun umumiy istikbol reja, bir gandbolchi uchun shaxsiy reja ishlab chikiladi.
Umumiy rejada umuman butun jamoa uchun istikbollar beligilanadi. Unda mazkur jamoaning barcha gandbolchilariga taallukli kursatmalar buladi. SHaxsiy istikbol rejada umumiy rejadagi kursatmalar xar bir gandbolchiga tatbikan aniklashtiriladi. Umumiy va shaxsiy rejalar bir —biriga batamom muvofik keladigan kilib to‘ziladi, bunda umumiy reja etakchi rol uynaydi.
Gandbol bo‘yicha eng yirik musobaqalar (jaxon birinchiligi, olimpiya o‘yinlari) muddatini xisobga olib, Gandbolchilar o‘quv —mashq jaryonining umumiy istikbol rejasini turt yilliq kilib to‘zish maqsadga muvofikdir.
SHaxsiy rejalashtirishni gandbolchilarning yoshi, sogligi va maxorat darajasiga karab turli muddatga to‘ziladi.
O‘quv — mashq jarayoiining istikbol rejalarini to‘zishdan oldin musobaqalarning turt yillik takvimi ishlab chikilishi lozim.
Istikbol rejada gandbolchilarning maxorat darajasiga va salomatligini mustaqkamlashga kuyiladigan tobora oshib boruvchi talablar yunalishi o‘z aksini topishi kerak SHu munosabat bilan rejada vazifalarning, o‘quv — mashg‘ulot vositalari, shiddatining, nazorat me’yorlarining yillar bo‘yicha o‘zgarishini nazarda tutish lozim.
Umumiy istikbol rejalar fakat asosiy ma’lumotlarni o‘z ichiga oladi. Tuliq ma’lumotlar joriy rejalarda buladi. Istikbol rejani ishlab chikishda gandbolchilarning avvalgi kup yillik siklda utkazgan mashg‘ulotlari taxlilining ma’lumotlari muxim axamiyatga ega. Keyingi yillarga muljallangan asosiy yunalish xam shular asosida tuziladi.
YAngi vazifalar kuyishda va nazorat kursatkichlarni belgilashda bundan oldingi barcha mashg‘ulotlar (oxirgi yillar) taxlilidan kelib chikish kerak Gandbolchilar tayyorgarligining zaif va kuchli tomonlarini aniklash ayniksa muximdir. Bunda gandbolchilarning shifokor tekshiruvi ma’lumotlarini, model tavsifnoma ma’lumotlarini, nazorat tekshirishlar (testlar) va gandbolchilarning musobaqalarda kanday katnashganligi natijalarini nazarda tutish zarur.
SHu yusinda o‘tkazilgan taxlil tugri xulosalar chikarishga xamda o‘quv — mashk jarayonining istikbol rejasining asosiy vazifalarini va asosiy kursatkichlarini belgilashga yordam beradi.
O‘quv — mashq jarayonining umumiy istikbol rejasida kuyidagidek bulimlar bulishi kerak:
1. Jamoaning kiskacha tavsifnomasi.
2. Kup yillik o‘quv — mashq jarayonining maqsadi xamda asosiy vazifalari.
3. Tayyorgarlik bosqichlari.
4. Xar bir boskichning asosiy musobaqalari.
5. Boskichlar bo‘yicha o‘quv — mashq jarayonining asosiy yunalishi (asosiy vazifalar va ularning turli boskichlarda tutgan urni).
6. Mashg‘ulotlar, uchrashuvlar va dam olishning xar bir boskichga taksimlanishi.
7. Yillar bo‘yicha sport — texnika kursatkichlari.
8. Pedagogik va tibbiy nazorat.
9. Jamoa tarkibidagi o‘zgarishlar.
10. Mashg‘ulotlar o‘tkaziladigan joy, jixozlar va asbob — anjomlar.
Istikbol rejasini to‘zishda texnik kursatkichlar dinamikasi umumiy konuniyatini — ularning kup yillik sikl davomida doimo ilgarilab boradigan usishini aks ettirish kerakligi xisobga olinadi. Gandbolchilar maxorati usib borishiga karab mashg‘ulotlar soni va ularning xajmi yildan — yilga oshib boradi, jumladan mashg‘ulotlar soni asosan iedividual mashg‘ulot xisobiga kupaydi.
Istikbol rejalarda nazorat mashq turlaridan, modellar kursatkichlaridan sport — texnika kursatkichlari sifatida foydalaniladi. Ular gandbolchilarni tayyorlashdagi o‘zgarishlarni kuzatish imkonini boradi. SHu bilan birga sinov turlari bo‘yicha belgilsptsh me’yorlarni bajarishga xarakat kilish, modellar kursatkichlari mashg‘ulotning juda yaxshi kuishmcha tiruvchi vositasi bo‘lib xisoblanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |