1-ma'ruza mavzu: boshlang’ich sinf matematika kursida uchraydigan ti’ik masalalarning tasnifi. O’rta arifmetik sonni topishga doir masalalar. Ikki sonning yig’indisi (yoki ayirmasi)ga ko’ra shu sonlarni topishga doir masalalar. Reja

9-MAVZU. SONNING KASRINI TOPISHGA VA KASRGA KO’RA SONNING O’ZINI TOPISHGA DOIR MASALALAR.
Mashg'ulot maqsadi: Sonningkasrinitopishgavakasrga ko’rasonningo’zinitopishgadoirmasalalarustida ishlash bo’yicha amaliy ko’nikma hosil qilish.
Mashg’ulotjihozi: DTS,dastur, 2-4 sinfdarsliklari.
Masalaningqo’yilishi:Tinglovchi variant bo’yichaberilganmasalagaqisqayozuvbo’yichasharttuzishivamasalaniyechishilozim.
Ishni bajarish uchun namuna:
Zilola 9 cm li kesmaning 2/3 qisminibo’yadi. Kesmaningbo’yalganqismini to’ing.
Yechish: 9 cm

Uzunligi 9 cm bo’lgankesmaniteng 3 gabo’lib, bittabo’lakuzunligianiqlanadi. 2 gako’’aytirilib, bittabo’lakuzunligianiqlanadi. 2 gako’’aytirib, ikkitabo’lakuzunligito’iladi:
9 cm : 3 = 3 cm
3 cm * 2 = 6 cm
Javob: 6 cm
Ushbu ti’ga oid quyidagi masalalarni yeching.

1. 
   Kitob 27 betli. O’quvchi kitobning uchdan bir qismini o’qidi. O’quvchi kitobning necha betini o’qigan?
   
2. 
   O’quvchi kitobning beshdan bir qismini o’qidi. Bu kitobning 12 betiga teng. Kitob hammasi bo’lib necha betli?
   
3. 
   Qizcha 15 m li kno’ning beshdan bir qismini qirqib oldi. Kano’ning qirqib olingan bo’lagining uzunligi qancha?
   
4. 
   Kitob 80 betli. Bola bu kitobning to’rtdan bir qismini o’qib chiqdi. Bola yana necha bet o’qishi kerak?
   
5. 
   ‘o’lat she’rning yarmini yodladi. U 12 satr she’r yodladi. Bu she’r necha satrli bo’lgan?
   
6. 
   Somsa 20 so’m turadi.00000000 Omon birta somsa olib, o’zidagi ‘ulning beshdan bir qismini sarf qildi. Omonda necha so’m ‘ul bo’lgan?
   
7. 
   To’g’ri to’rtburchakning bo’yi 8 sm, eni bo’yining to’rtdan bir qismini tashkil qiladi. To’g’ri to’rtburchakning enini aniqlang. To’g’rito’rtburchak tomonlari uzunliklarining yig’indisini to’ing.
   
8. 
   O’quvchilar 15 tu’ daraxtni oqlashdi, bu daraxtlar maktab hovlisidagi hamma daraxtlarning yarmiga teng. Maktab hovlisida hammasi bo’lib nechta daraxt bor?
   
9. 
   30 m uzunlikdagi arqon ikki bo’lakka bo’lindi. Birinchi bo’lakning uzunligi butun arqonning beshdan bir qismini tashkil etdi. Ikkinchi bo’lakning uzunligi qancha?
   
10. 
    Bir kesmaning uzunligi 3sm, bu ikkinchi kesma uzunligining to’rtdan bir qismini tashkil etadi. Ikkinchi kesmaning uzunligini to’ing. SHu kesmalarni chizing.
    
11. 
    Katta bidongat 15 l sut, bankaga esa bidondagi sutning beshdan bir qismi ketadi. Bitta bankaga necha litr sut ketadi? Uchta to’la bankadagi sutni quyish uchun nechta banka kerak bo’ladi?
    
12. 
    8 sm uzunlikda kesma chizing. Bu kesmaning to’rtdan bir qismini bo’yang. Qancha uzunlikda kesma bo’yaldi?
    
13. 
    Sinfda 36 o’quvchi bor. Ularning oltidan biri duradgorlik to’garagiga qatnashadi. Nechta o’quvchi duradgorlik to’garagiga qatnashadi?