1-ma’ruza. Kompyuter va uning programma ta’minoti. Dasturlash tillarining klassifikatsiyasi

Dasturiy interfeysi
- dasturiy ta'minot komponentasi boshqa dasturiy ta'minot qismlariga 
taqdim etadigan funksionallik. 
Har qanday kompyuter texnik ta’minot 
(hardware)
va dasturiy ta'minot 
(software)
yordamida muammolarni hal qiladi. 
Dastur ta’minot tarkibi.
"Dasturiy ta'minot" tushunchasi kompyuter sanoatining 
rivojlanishi bilan paydo bo'ldi. Dasturiy ta'minot tomonidan bajariladigan funktsiyalarga qarab uni 
tizimli, amaliy va instrumental deb turlarga ajratish mumkin. 
Tizimli dasturiy ta'minot
- bu boshqa dasturlarni uskunalar bilan bevosita o'zaro ta'siridan 
va kompyuterda axborotni qayta ishlashni tashkil etishdan ajratish uchun mo'ljallangan "dasturiy 
ta'minot qobig'i". 
Tizim dasturiy ta'minotining markazida hisoblash jarayonini tashkil qiluvchi, kompyuter 
texnikasini boshqaradigan va foydalanuvchining kompyuter bilan o'zaro aloqasini ta'minlaydigan 
operatsion tizim (OS) joylashgan. 
Bular, shuningdek, operatsion tizimning imkoniyatlarini funktsional ravishda to'ldiradigan 
utilita
dasturlar (xizmat dasturlari), foydalanuvchiga kompyuter va fayl tizimini boshqarish 
interfeysi bilan ta'minlaydigan qobiqlar (OS ustidagi qo'shimchalar) va kompyuterning ishlashini 
testlash uchun diagnostika dasturlari. 
Instrumental dasturiy ta'minot
- bu dasturlash tillarini (Assembler, Basic, C/C++/C#, 
Delphi, Java, Fortran ...), dasturlash tizimlarini o'z ichiga olgan dasturiy vositalar to'plami 
(masalan, bu Visual Basic yoki Borland vizual dasturlash tizimlari bo'lishi mumkin), dasturlarning 
manba kodlarini mashina kodiga aylantirish uchun translyatorlar (kompilyatorlar va 

---

interpretatorlar), standart dasturlar kutubxonalari va tayyor komponentlar to'plamlari, amaliy 
dasturlarni bog'lash va otladka vositalari.