1-Maruza Kirish

10.1 Qurilishda sinashlar. 
Sinash  -  mah’sulotning  parametrlari  qiymatlari  va  sifat  ko’rsatkichlarini 
tajribada,  ishlatish  jarayonida  yoki  ish  sharoitiga  yaqinlashtirilgan  sharoitlarda 
aniqlash.  Sinash  obektlari  sifatida  materiallar,  tugunlar,  tuzilmalar,  binolar  va 
inshootlar, butun boshli texnik tizimlar bo’lishi mumkin. 
Naturada sinashlar bilan bir qatorda, u yoki bu materialdan maxsus tayyorlangan 
natura  kattaligida  yoki  o’xshashlik  nazariyasini  qo’llab  tayyorlangan 

---

kichiklashgan  yoki  kattalashgansinash  jarayonida  buyum  bir  yoki  bir  necha 
tasirga  duchor  etiladi.  Buning  natijasida  tadqiqotni  qiziqtiruvchi  xossalar, 
tafsilotlar,  parametrlar  yoki  buyumning  sifat  ko’rsatkichlari  aniqlanadi.  Turli 
materiallarni  va  tuzilmalarni  sinashda  mustah’kamlik,  qattiqlik,  sovuqqa  va 
issiqqa  chidamlilik,  agressiv  muh’itlar  tasiriga  turg’unlik,  zarbiy  moyillik, 
charchash,  emiruvchanlik,  shuningdek,  yoriqbardoshlik,  suv,  h’avo,  issiqlik  va 
tovush o’tkazmaslik kabi xossalarni o’rganish keng tarqalgan. 
Sinash turlari bo’yicha, odatda, h’ar bir mamlakatning o’z standartlari mavjud, 
ularda  sinash  uslublari  va  sharoitlari,  rejimlar,  namunalarning  shakllari  va 
o’lchamlari belgilab qo’yiladi. 
Sinashlar o’z obektlari bo’yicha nazorat va tadqiqot sinovlariga bo’linadi.