1-Ma’ruza. Kirish. Loyixalash bosqichlari. Texnik topshirik (TT) (4 soat)

4. Tashkiliy konstruktsiyalar
Bir kator xolatlarda detallarni qismlarga ajratib tashqiliy qismlarni biriktirib (payvandlab, paykalab, parchinlab) yoki ajraluvchi qilib (maxkamlash boltlari yordamida) detal xosil qilish maqsadga muvofiq bo’ladi. Tashqiliy konstruktsiyalarni mexaniq ishlov berishni osonlashtirish maqsadida, zagotovka formasini soddalash-tirish, og’irligini kamaytirish va takchil hamda qimmat narxli materiallarni iqtisod qilish maqsadida kullaniladi.
Qismlarga ajratish bazi xolatlarda katta o’lchamli kuyma korpus detallarini tayyorlashni engillashtiradi. Podshipnikli buylama yo’nalishda valni o’rnatish uchun stinina konstruktsiyasida (33a-rasm) podshipnikni pastki korpusi stanina bilan bir butun qilib kuyilgan, bu esa notexnologiyaviydir. Bunda kopkokdagi teshiklar uki parallelligini taminlagan xolda birgalikda yuniladi. Agar podshipniklar bir liniyada bir – biridan uzoq masofada joylashgani uchun ularga mexaniq ishlov berish bir muncha kiyinchilik tugdiradi.

34-rasm. Podshipnikli stanina.
Ajraluvchi korpusli stanina konstruktsiyasida (34b-rasm) mexaniq ishlov berish bir muncha engillashgan va podshipnik korpusi taglik tekisligi frezerlash yoki randalash jarayoni bilan kifoyalanadi.
Mashinasozlikda takchil va qimmat narxli material-larni iqtisod qilish maqsadida ham tashqiliy konstruktsiyalar qo’llaniladi.

35 – rasm. Materiallarni iqtisod qilish maqsadida kullanilgan tashqiliy konstruktsiyalar
11 – Ma’ruza. Mavzu: Mashinalarni loyihalashda ALTni yaratish printsiplari, tarkibi va strukturasi (4 soat)


Ma’ruza rejasi:
1. ALTni yaratish printsiplari.
2. Texnikaviy ob’yektni loyihalash
3.ALT – inson-mashina tizimidir
4.ALT – ierarxik tizim
5.ALT – ochiq va rivojlanuvchi tizimdir
6.ALT–unifikatsiyalashgan modullar maksimal foydalaniladigan ixtisoslashgan tizimdir

1. ALTni yaratish printsiplari