1-ma’ruza. Kirish. Kompyuter tarmoqlarining rivojlanish bosqichlari, kompyuterlarning avlodlari va ularning imkoniyatilari, kompyuterlarda qo‘llanilgan protokollar, ilovalar va texnologiyalar

2. Vosita (ulanish usuli): 
a) mis (med) kabel: 
1) simmetrik - parali kabellar; 
koaksial; 
b) Optik kabel: 
1)bir modali – magistralda ishlatiladi; 
2)ko'p modali – lokal tarmoqda ishlatiladi; 
c) Simsiz aloqa (wi-fi, bluetooth va h.k); 

---

3. Xizmat 
- Tarmoq taqdim etadigan xizmatlar (audio/video qo'ng'iroq, 
ma'lumot uzatish va h.k) 
Hisoblash 
texnikasi 
vositalarining 
rivojlanishi, 
ayniqsa 
shaxsiy 
kompyuterlarning paydo bo`lishi mahalliy hisoblash tarmog`i (MHT) deb 
nomlanadigan yangi tipdagi axborot-hisoblash tizimlarining yaratilishiga olib 
keldi. MHT ishlab chiqarishni avtomatlashtirilgan loyihalash va texnologik 
tayyorlash tizimlari, ishlab chiqarish va texnologik majmualarni boshqarish 
tizimlari, idora tizimlari, port boshqaruvi tizimlari va boshqalarda keng 
qo`llanilmoqda. MHT turli ishlab chiqarish bo`linmalarini boshqarishning 
murakkab tizimlarini qurishda samarali usul hisoblanadi. MHT tibbiyot, qishloq 
xo`jaligi, ta`lim, fan va boshqa sohalarda jadal joriy etilmoqda. 
Umuman olganda, tarmoq - kompyuterlar, terminallar va boshqa 
qurilmalarning ma`lumot almashishni ta`minlaydigan aloqa kanallari bilan o`zaro 
bog`langan majmui. Kompyuterlararo ma`lumotlarni almashishni ta`minlab 
beruvchi bunday tarmoqlar kompyuter tarmoqlari deb ataladi. Mahalliy tarmoq - 
(LAN - Local Area Network), ushbu nom nisbatan katta bo`lmagan hudud (bir 
korxona, ofis, bir xona) da joylashgan kompyuterlarning birlashuviga mos keladi. 
MHT - kompyuterlar, boshqa periferiya qurilmalari (printerlar, disk kontrollerlari 
va boshqalar) ning bog`lanishini ta`minlaydigan va ularga umumiy disk 
xotirasidan, periferiya qurilmalaridan birgalikda foydalanishga, ma`lumotlar bilan 
almashishga imkon beradigan apparat vositalari va algoritmlar to`plamidir.