1-Ma’ruza. Fanning rivojlanish tarixi. Elektr yuritmaning mexanikasi, elektr yuritma tarkibidagi motorlarning tavsifi va elektr mexanik xususiyatlari

 

5. 

Elektr yuritmalarning tasnifi (klassifikatsiyasi

) 

 

Elektr  yuritmalar  asosan  harakat  ko‘rinishi  va  tezlikni  boshqarish  darajasi, 

elektr  va  mexanik  uzatuvchi  qurilmalarining  turi,  mexanik  energiyani  uzatish 

usuliga ko‘ra klassifikatsiya qilinadi. 

---

 

Harakat  ko‘rinishi  bo‘yicha  EYu  lar  bir  yo‘nalishidagi  yoki  reversiv 

aylanma  va  ilgarilama  harakatli,  shuningdek qaytalanma  ilgarilama  harakatlilarga 

farqlanadi. 

 

Tezlikni rostlash prinsipiga bo‘yicha EYu lar quyidagilarga bo‘linadi:  

 

rostlanmaydigan  (ijro  organi  biron  bir  o‘zgarmas  tezlik  bilan  harakatga 

keltiriladi);  rostlanuvchi  (EYu  ga  ta’sir  yo‘li  bilan  ijro  organini  xarakat  tezligi 

texnologik jarayon talablariga mos ravishda o‘zgartiriladi);  

 

taqlidchi  (EYu  yordamida  ixtiyoriy  o‘zgaruvchi  topshiriq  signaliga  mos 

ravishda ijro organining xarakati takrorlanadi);  

 

dasturiy  (programmali)  boshqariluvchi  (EYu  ijro  organining  xarakatini 

oldindan berilgan dasturga mos ravishda taminlaydi);  

 

moslashuvchi  (adaptiv,  EYu  ijro  organining  maqbul  (optimal)  harakatini, 

uning ishlash sharoitini o‘zgarishiga mos ravishda avtomatik ta’minlaydi);  

 

o‘ringa  joylashuvchi  (pozitsion,  EYu  ijro  organining  joylashish  o‘rnini 

rostlashni taminlaydi).