1-ma'ruza, Biomexanika va bioakustika

Tashqi muhit
Xujayra ichi
Hujayra membranasidan ionlarning o’tishi.

---

Kaliy va xlor ionlarining diffuziyasi har xil ishoralarda o’tadi, chunki xlor ionlarining tashqi 
muhitdan hujayra ichiga o’tishiga R- ionlari hosil qilayotgan manfiy zaryad to’sqinlik qiladi. 
Natijada kaliy va xlor ionlarining hujayra ichida va tashqarisidagi konsentrasiyalari bir xil bo’lmaydi. 
Bunda Danon tenglamasi deb ataladigan munosabat bajariladi. 
[K
+
]
u
*[Cl
-
]
u
=[K
+
]
t
*[Cl
-
] 
Menbrana orqali o’ta olmaydigan R- ionalr menbrana ichki sirti yonida to’planishib manfiy zaryad 
hosil qilishadi. Bu zaryad hujayra tashqarisidagi ionlarning tortishib, menbrana tashqi sirtida musbat 
qatlam hosil qiladi. Bunda hosil bo’ladigan potensiallar farqi 
-
kaliy ionlari konsentrasiyasining nisbati
[K+]
u =
[Cl-]t
[K+]t [Cl-]
u
Qo’yidagi jadvalda turli hayvonlar uchun .
va menbrana potensial 
keltirilgan.
To’qima turi 
Na
+
K
+
Cl
-
Hayvon turi To’qima 
U, mV 
Kalmer nervi
0.11 
41 
0,074 
xashorat 
kanot muskuli 
80-90 
Baqa nervi
0,31 
44 
- 
baqa
oyoq muskuli
40-80 
Baqa muskuli
0,12 
1,2 
0,01 
ot 
nerv
6 
Baqa yurak muskuli
0,082 
52 
- 
it 
silliq muskul
1-3 
Shunday qilib, kaliy va xlor ionlari konsentratsiyasining gradiyenti mavjudligi tinchlikdagi 
biopatensiyallar paydo bo’lishiga asosiy sabab ekan. 
Hujayraga tashqi faktorlar ta’sir etsa unda hujayra menbranasining o’tkazuvchanligi o’zgarishi 
tufayli tinch biopatensial ham o’zgaradi. Bunda hosil bo’ladigan biopatensialga