1. Маркетинг муҳитини тушунчаси ва моҳияти. Маркетинг муҳити

Сиёсий омиллар. халқаро алоқалар, халқаро интеграсия жараёнлари, сиёсий зиддиятлар, хорижий давлатлар ўртасидаги сиёсий келишувлар, сиёсий инқирозларни киритишимиз мумкин. Сиёсий омилларни ўрганиш жараёнида мамлакатнинг турли тармоқ ва соҳаларининг хукумат билан ўзаро муносабатлари, қабул қилинган янги қонун ва қонуности хужжатлари, сиёсий ўзгаришлар, мамлакатларнинг ташқи сиёсати таҳлил қилинади. Сиёсий дастурлар энг аввало иқтисодий жараёнларга ўз таъсирини кўрсатиб, корхоналарнинг имкониятларини чеклайди ва истеъмолчилар хулқ-атворининг ўзгаришига сабаб бўлади. Сиёсий омиллар қолган барча омиллар(иқтисодий, демографик, ижтимоий, маданий, хуқуқий, техник-технологик) га ўз таъсирини ўтказади.
Иқтисодий омиллар. Даромадларнинг даражаси ва аҳолининг харид қобилияти каби кўрсаткичлар билан, шунингдек, иқтисодий ўсиш суръати, инфлясия, кредит ставкалари, солиқ ставкалари, аҳолининг жорий даромадлари, жамғармаларининг даражалари, истеъмол саватининг қиймати, аҳоли жон бошига тўғри келадиган ЯИМ, бозор конъюнктураси билан билан аниқланади. Бу кўрсаткичларнинг ўзгариши нафақат миқдорий, балки таркибий силжишларга ҳам олиб келади. Ушбу омилларни ўрганиш банкларнинг бўш турган маблағларни жалб этиш ва ўз хизматларини тақдим этиш жараёнидаги имкониятлар ва хавф-хатарларга қаратилмоғи зарур.
Ижтимоий омиллар. Корхонанинг ишлаб чиқариш ва хизмат кўрсатиш фаолиятига таъсир кўрсатувчи маданий муҳит, ахлоқий, диний, қадриятлар, мижозлар психологияси, харид хулқ-атвори, маънавий-маърифий ҳислатлари, минтақадаги демографик вазият, ёш таркиби, саводхонлик даражаси кабилар киради. Истеъмолчиларнинг корхона ва унинг маҳсулотларига бўлган ишончини оширишнинг самарли усулларидан бири бу корхона фаолияти билан яқиндан таништириш, фаолиятнинг “шаффофлиги”ни таъминлашдир.
Илмий-техник омиллар давлатнинг инвестисион ва инновасион сиёсати, мутахассисларнинг малакаси, маркетинг масалалари бўйича илмий марказларнинг мавжудлиги билан изоҳланади. Илмий-техник омиллар таъсирида янги маҳсулот ва хизматлар турлари пайдо бўлади, улар ўртасидаги рақобат кучаяди. Замонавий техник-технологик янгиланишлар корхоналар фаолияти самарадорлигини оширади ва хизматлар сифати ошади.