1. Ma’naviyat tushunchasi, predmeti, maqsad va vazifalari. «Ma’naviyat»ning kategoriyalari va rivojlanish qonuniyatlari

Huquqiy savodxonlik – ma’naviy yetuklik mezoni 
Har qanday mustaqil davlatda xalqning erkin yashashi, farovon turmush qurishi, 
xohish-irodasining amalga oshirilishi, ezgu maqsad-niyatlari huquqiy jihatdan 
kafolatlanishi lozim.
Shu kafolat vatan taraqqiyotini, davlat mustaqilligini, xalqning jipsligini, millatlararo 
do‘stlik va hamjihatlikni, mustaqillikni barqarorligini ta’minlashga shart-sharoit yaratadi. 
Yuqorida aytilgan kafolat respublikamiz konstitutsiyasida o‘z ifodasini topgan. Bu haqida 
prezident I.A.Karimov Oliy Majlisning Birinchi chaqiriq o‘n birinchi sessiyasida 
so‘zlagan nutqida: “Davlatimiz, O‘zbekistonda yashayotgan har bir fuqaro kelajagining 
kafolatini Konstitutsiya beradi. Fuqarolarning haq-huquqlari, burchlari konstitutsiyada 
belgilangan, tegishli qonunlar bilan mustahkamlangan. Maqsaimiz erkin, demokratik 
huquqiy davlat qurish, adolatli jamiyat barpo etish, hech bir insonni kamsitmaslik, 
e’tiqodini hurmat qilish, erkinligini ta’minlash”, - deb ko‘rsatgan edi.
Oldimizga qo‘ygan yuksak maqsadlarga erishish uchun bugungi O‘zbekistonga erkin 
va farovon fikrlay oladigan, uning hayotida faol ishtirok eta biladigan, o‘z so‘zini aytishga 
qodir, o‘z vazifa va burchlarini to‘g‘ri anglab yetgan fuqarolar zarur. Bunday fuqaroni 
tarbiyalash zamon, taraqqiyotimiz talabi. Bunga qanday erishish mumkin?
Demokratik huquqiy davlatning bunyodkorlari huquqiy madaniyati, tarbiyasini 
to‘g‘ri yo‘lga qo‘yish bilan maqsadimizga erisha olamiz. Mamlakatimizning har bir 
fuqarosi, siz kabi yoshlar qomusimiz va boshqa qonunlarni o‘rganib olishlari zarur. 
Konstitutsiyani bilmagan, puxta o‘rganmagan kishi o‘z haq-huquqlarini bilmaydi. 
Huquqini bilmagan odamning hayoti oxir oqibatda fojiali tus olishi mumkin. Buning 
yaqqol misoli prezidentning yuqorida qayd etganimiz nutqida ham ko‘rishimiz mumkin: 

---

“Modomiki maqsadimiz aniq ekan, inson huquqlari umumxalq muhokamasida qabul 
qilingan Konstitutsiya himoyasida ekan, - deb nutqini davom ettirgan edi yurtboshi, -

---

avlodlarimiz, farzandlarimiz kelajagiga xavf soladigan, millat sha’niga dog‘ 
tushiradigan hatti-harakatlar qaerdan paydo bo‘layapti?” Bu o‘rinda prezident bunday 
qaltis hatti-harakatlarga qo‘l urgan kimsalarning qonunni bilmasligi, bilsa ham unga 
mensimasdan qarashi, hurmat qilmasligida ekanini, ularda huquqiy madaniyatning 
yo‘qligi, yetishmasligini aytmoqchi.
Shunday ekan, tabiiy ravishda