1-laboratoriya ishi Atvud mashinasida kinematika va dinamika qonunlarini o‘rganish Kerakli asbob va jihozlar



Download 104,94 Kb.
Sana31.12.2021
Hajmi104,94 Kb.
#199331
Bog'liq
ATVUD MASHINASIDA KINEMATIKA VA DINAMIKA QONUNLARINI O‘RGANISH


1-laboratoriya ishi

Atvud mashinasida kinematika va dinamika qonunlarini o‘rganish



Kerakli asbob va jihozlar: Atvud mashinasi, qo’shimcha yukcha­lar, sekundomer.

Ishning maqsadi



Atvud mashinasidan foydalanib kinematika va dinamika qonunlarini tadbiq etish.
Ishni bajarish tartibi

A

1-vazifa. Jism tinch holatdan boshlab tekis tezlanuvchan harakat qilgandagi yo‘l qonunini tekshirish

1. C yukning ustiga m1 massali yukcha qo‘yilib M elektromagnit zanjiri tok manbaiga ulanadi va СI yukni pastga tushirib M magnitga tortiladi. D platforma C yukning pastki qismidan biron masofada joylashtiriladi. Halqasimon platformani yukdan balandroqda o‘rnatiladi.

2. Elektromagnit toki o‘chirilib, shu ondayoq sekundomer ishga tushiriladi. C yuk D platformaga urilganda sekundomer to‘xtatiladi. Tajriba 5 marta bajariladi. o‘lchash natijalari 1-jadvalga yozilib, o‘rtacha vaqt hisoblanadi.

3. D platforma 10-20 sm ga suriladi va platformadan C yukning pastki qismigacha bo‘lgan masofa o‘lchanadi. Yuqoridagi tajriba o‘sha yukchalar bilan 5 marta bajariladi va o‘rtacha vaqt hisoblanadi.

Tajriba uch xil S1 , S2 , S3 masofalar uchun bajariladi.

4. Tajriba bir xil yukchalar bilan o‘tkazilganda tizimning tezlanishi ham (deyarli) bir xil bo‘ladi



5. Tekis tezlanuvchan harakatda yo‘l qonunini tekshirish aniqligini baholash uchun, har xil o‘tilgan yo‘llarda tezlanishni topishdagi nisbiy xatolikni hisoblash kerak



,

bu yerda
1-jadval



S1=0.64 m

S2=0.74 m

S3=0.82 m

m/s2

ε


t1i, sek

1>, sek

a1, m/s2

t2i, sek

2>, sek

a2,

m/s2



t3i,

sek


3>, sek

a3, m/s2

1.

2.35

2.364

0.229

2.36

2.38


0.261


2.37

2.39


0.287


0.259


7.7%


2.

2.33

2.37

2.38

3.

2.37

2.38

2.39

4.

2.38

2.39

2.4

5.

2.39

2.4

2.41


3-vazifa. Nyutonning 2-qonunini tekshirish

Atvud mashinasida qo‘shimcha yukchani C yukdan СI yukka olib qo‘yib, tizimning massasini o‘zgartirmay harakatlanuvchi kuchni o‘zgartirish mumkin. Dinamikaning asosiy qonunini tekshirishda 2 ta qo‘shimcha yukcha kerak bo‘ladi.

1. C yukning pastki asosidan masofada yaxlit platforma o‘rnatiladi.

2. O‘ngdagi C yuk ustiga 2 ta m1 va m2 yukchalar qo‘yiladi va elektromagnitni tok manbaiga ulab, tizimni boshlang‘ich holatda ushlab turiladi.

3. Elektromagnit tokdan uziladi va bir vaqtning o‘zida sekundomer ishga tushiriladi. D platformaga C yuk urilganda sekundomer to‘xtatiladi. vaqt 5 marta o‘lchanadi.

Bu hol uchun, (1)



va ; (2)

bu yerda .

O‘lchangan vaqt ( ) ning qiymatlari, vaqtning o‘rtacha qiymatining kvadrati va masofa 3-jadvalga yoziladi.

4. va qiymatlar uchun 1,2,3 punktlar qaytariladi va 3-jadvalga yoziladi. 5. Chapdagi СI yuk ustiga yengil yukcha ( ) va o‘ngdagi C yuk ustiga esa og‘ir yukcha qo‘yilgan hol uchun tajriba qaytariladi. Bu hol uchun



, (3)

. (4)

Olingan natijalar 3-jadvalning o‘ng tomoniga yoziladi va o‘rtacha vaqt aniqlanadi hamda hisoblanadi.

6. (1) va (3) dan

(5)

(2) va (4) dan esa



(6)

hosil qilinadi.



Agar tajribada o‘lchangan kattaliklar (5) va (6) formulalarning o‘ng tomonlari tengligini isbotlasa, u holda formulaning chap tomonlari ham tengligi isbotlanadi. Demak, tajriba asosida aniqlangan tezlanishlar nisbati (5) Nyutonning ikkinchi qonuniga asosan hisoblangan (2,4) tezlanishlar nisbatiga teng ekanligi tekshiriladi.

Shuning uchun tajriba natijalari bo‘yicha nisbat topi­la­di. Bu amal 3-6 ta turli kombinatsiyalarda bajariladi. Ularning bar­cha­si taxminan o‘zaro teng bo‘lishi hamda nisbatga yaqin bo‘lishi kerak.

Quyidagi nisbat aniqlanadi:

(7)

va ularning o‘rtacha qiymati topiladi:



.

Hisoblashlarni soddalashtirish uchun tajribani .., =  = qiymatlarda o‘tkazish mumkin, ya’ni bunda 3 punktdan keyin 5 punkt bajariladi va h.k. Masofalar albatta har xil bo‘lishi mumkin, unda (5) va (7) formulalar qisqarmaydi.

3-jadval




F1=(m1+m2)g

F2=(m1-m2)g





ε


S1

t1

1>2

S2

t2

2>2










1.

0.68


1.5

2.89

0.78


2.46

6.18

1.86

1.68

0.1


2.

1.6

2.47

3.

1.7

2.48

4.

1.8

2.5

5.

1.9

2.52







t11

11>2



t21

21>2





ε1

1.

0.64


1.1

1.69

0.65


1.2

1.96

1.14

1.68



0.32

2.

1.2

1.3

3.

1.3

1.4

4.

1.4

1.5

5.

1.5

1.6



< ε>=1/2*( ε+ε1 )*100=1/2*(0.1+0.32)*100=21%
Download 104,94 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish