1. Ko‘p oraliqli balkalarda ta’sir chiziq chizish tartibi. Ko‘p oraliqli balkaning zo‘riqishlarini ta’sir chizig‘ini chizish

5 - AMALIY MASHGULOT


Ko‘p oraliqli statik aniq balkalarni harakatlanuvchi yuklarga hisoblash.
Reja:


1. Ko‘p oraliqli balkalarda ta’sir chiziq chizish tartibi.
2. Ko‘p oraliqli balkaning zo‘riqishlarini ta’sir chizig‘ini chizish.


1. Ko‘p oraliqli balkalarda ta’sir chiziq chizish tartibi.

Ko‘p oraliqli statik aniq balkalarni harakatlanuvchi yuklarga hisoblashda ta’sir chiziqlar nazariyasidan foydalaniladi. Ko‘p oraliqli statik aniq balkalarda ta’sir chiziqlar quyidagi tartibda chiziladi:

1. Ko‘p oraliqli balkaning qavatli tarhlari tuziladi.


2. Asosiy balka uchun ta’sir chizig‘ini qurishda ko‘chma P=1 yukning avvalo shu asosiy balka ustida harakatlanishi qaraladi, so‘ngra unga tayangan yordamchi balkalar ustida harakatlanishi ko‘rib chiqiladi. Bunda asosiy balkaga tayangan yordamchi balkalarning ta’siri e’tiborga olinadi.


3. YOrdamchi balka zo‘riqishlarini ta’sir chizig‘ini chizishda ko‘chma P=1 yukning shu balka ustida harakatlanishi qaraladi, undan keyin bu yordamchi balkaga tayangan yordamchi balkalar ustida harakatlanishi tekshiriladi. P=1 yuk asosiy balka ustida harakatlanganda uning zo‘riqishlari nolga teng bo‘ladi.


4. Ta’sir chiziqlar to‘g‘ri chiziq qonuniga bo‘ysinadi.


5. Berilgan tayanch reaksiyasi ta’sir chizig‘i shu tayanch ordinatasida birga teng bo‘lsa, qolgan tayanch ordinatalarida nolga teng bo‘ladi.


2. Ko‘p oraliqli balkaning zo‘riqishlarini ta’sir chizig‘ini chizish.

Ko‘p oraliqli statik aniq sharnirli balkalarda zo‘riqishlar ta’sir chizig‘ini qurishni quyidagi 3-amaliy mashgulotda echilgan misolda ko‘ramiz.

Misol. 4.1-rasm, a da ko‘rsatilgan ko‘p oraliqli balkaning RB tayanch reaksiyasi va rasmda ko‘rsatilgan S₁, S₂ va S₃ ko‘ndalang kesimlar uchun Q_s va M_s ta’sir chiziqlari chizilsin.