1. Kirish. Kompyuterning apparat dasturiy ta’minoti va operatsion tizimlar. Key Point

2.5. O`zgaruvchilar.
Dasturda o`zgaruvchan qiymatlarni tavsiflash uchun o`zgaruvchi tushunchasi shakllantiriladi.
2.2-ro`yxatdagi radius va yuza o`zgaruvchilari ikkilik aniqlik (double)dagi haqiqiy turlar. Biz radius va yuza o`zgaruvchilariga ixtiyoriy qiymatlar berishimiz mumkin va bu o`zgaruvchilar har safar berilgan qiymatlarni qayta o`zlashtirib boradi. Misol uchun, quyidagi dastur kodining 2-satrida radius ga 1.0 qiymati berilgan va 7-satrda uning qiymati 2.0 ga o`zgartirilgan. O`z navbatida, yuza ham dastur bajarilishi jarayonida, mos ravishda 3.14159 (3-satr) va 12.56636 (8-satr) qiymatlarini o`zlashtirganligini ko`rishimiz mumkin.
1 // Birinchi yuzani hisoblash
2 radius = 1.0;
3 yuza = radius * radius * 3.14159;
4 cout <5
6 // Ikkinchi yuzani hisoblash
7 radius = 2.0;
8 yuza = radius * radius * 3.14159;
9 cout <O`zgaruvchilar belgilangan tur bo`yicha qayta-qayta qiymatlar berish uchun qo`llaniladi. O`zgaruvchidan foydalanish uchun dasturga kiritilishi mumkin bo`lgan mos ma’lumot turi bo`yicha o`zgaruvchiga berilgan nom orqali kompilyator chaqiriladi. O`zgaruvchini e’lon qilishda - o`zgaruvchi unga belgilangan ma’lumot turiga mos miqdorda xotiradan joy olishi uchun kompilyator chaqiriladi.
C++ da o`zgaruvchini e’lon qilish qoidasi quyidagicha:
[Ma’lumot turi] [o`zgaruvchi nomi];
O`zgaruvchini e’lon qilishga doir ba’zi misollar keltiramiz: