1. Kirish. Kompyuterning apparat dasturiy ta’minoti va operatsion tizimlar. Key Point

int hisoblash; // Butun turga mansub hisoblash o`zgaruvchisi e’loni
double radius; // double (ikkilik) turiga mansub radius o`zgaruvchisi e’loni
double foydaMiqdori; // double (ikkilik) turiga mansub foydaMiqdori o`zgaruvchisi e’loni
Bu yerda int va double turlariga mansub misollar keltirilgan. Keyinchalik ma’lumotlarning boshqa – short, long, float, char va bool kabi turlari bilan tanishib chiqamiz.
Agar o`zgaruvchilar bir turga mansub bo`lsa, ularni quyida keltirilgani kabi birgalikda e’lon qiish mumkin:
[Ma’lumot turi] [1-o`zgaruvchi], [2-o`zgaruvchi], … , [n-o`zgaruvchi];
Bunda o`zgaruvchilar nomlari vergullar bilan ajratiladi:
int i, j, k;
Eslatma: Biz o`zgaruvchini e’lon qilish haqida gapirdik, lekin uni tanishni emas. Bu yerda yaqqol sezilmaydigan ish qilamiz. O`zgaruvchini tanish – bu yangi birlikni aniqlash demakdir, ammo qoidaga ko`ra, o`zgaruvchi uchun xotiradan joy hajmi uning turiga qarab ajratiladi.
Eslatma: Odatda o`zgaruvchilar kichik harflar bilan beriladi. Agar o`zgaruvchilar bir nechta so`zlardan iborat bo`lsa, unda oraliq so`zlarning bosh harflari bosh harflarda beriladi. Masalan, radius va foydaMiqdori o`zgaruvchilari.
O`zgaruvchilar tez-tez qiymat almashtirib turishadi. O`zgaruvchiga qiymatni uni e’lon qilish jarayonida, bitta qadamda berish mumkin:
int hisoblash =1;
Ushbu misol quyidagi ikki satr bilan ekvivalent hisoblanadi:
int hisoblash;
hisoblash = 1;
Shuningdek, bir turga mansub o`zgaruvchilarni ham birgalikda, e’lon qilish va bir qadamning o`zida ularga qiymat berish mumkin: