1. Kiberxavfsizlikni fundamental terminlari



Download 73,28 Kb.
bet9/20
Sana11.04.2023
Hajmi73,28 Kb.
#927120
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   20
Bog'liq
1. Kiberxavfsizlikni fundamental terminlari

25. Klassik namunasi sifatida tizimga kirishda parolni ushlab olish dasturini keltirishmumkin, u «username»i «password» kabi autentifikatsiya so‘rovlarini qayd etadi va foydalanuvchi tomonidan axborot kiritilishini kutib turadi. username = read_username ( ) • password=read_password() • if username is “133t h4ck0r”: • return ALLOW_LOGIN • if username and passwordare valid: • return ALLOW_LOGIN else return DENY_LOGIN
26. CBC • Mazkur rejimda shifrlash formulasi quyidagicha: 𝑆𝑆 = 0,1,2,…lar uchun 𝐶𝐶 𝑖𝑖 = 𝐸𝐸(𝑃𝑃 𝑖𝑖 ⨁𝐶𝐶 𝑖𝑖−1 ,𝐾𝐾) • Deshifrlash funksiyasi esa quyidagicha bo‘ladi: 𝑆𝑆 = 0,1,2,…lar uchun 𝑃𝑃 𝑖𝑖 = 𝐷𝐷(𝐶𝐶 𝑖𝑖 ,𝐾𝐾)⨁𝐶𝐶 𝑖𝑖−1 • Boshlang‘ich vektor deb ataluvchi (initialization vector, IV) 𝐼𝐼𝐼𝐼 dan foydalaniladi va u mantiqiy tomondan 𝐶𝐶 −1 ga o‘zlashtiraladi. – Boshlang‘ich vektor maxfiy saqlanmaydi. • Birinchi blokni shifrlash quyidagicha amalga oshiriladi 𝐶𝐶 0 = 𝐸𝐸 𝑃𝑃 0 ⨁𝐼𝐼𝐼𝐼,𝐾𝐾 • Birinchi blokni deshifrlash 𝑃𝑃 0 = 𝐷𝐷(𝐶𝐶 0 ,𝐾𝐾)⨁𝐼𝐼𝐼𝐼 ECB. ECB rejimida quyidagi formuladan foydalangan holda ma’lumotlar bloklari shifrlanadi: 𝑆𝑆 = 0,1,2,…lar uchun 𝐶𝐶 𝑖𝑖 = 𝐸𝐸(𝑃𝑃 𝑖𝑖 ,𝐾𝐾) • Deshifrlash uchun esa quyidagi formuladan foydalaniladi: 𝑆𝑆 = 0,1,2,…lar uchun 𝑃𝑃 𝑖𝑖 = 𝐷𝐷(𝐶𝐶 𝑖𝑖 ,𝐾𝐾) • Bir xil ochiq matn bloklari bir xil shifrmatn bloklariga almashadi. • Bitta shifrmatn blokidagi o‘zgarish faqat bitta ochiq matn blokiga ta’sir qiladi.
27.____Raqamli sertifikat (yoki ochiq kalit sertifikati yoki qisqacha sertifikat) foydalanuvchining ismi va uning ochiq kalitidan iborat bo‘ladi (amalda foydalanuvchiga va sertifikatga tegishli ma’lmotlar ham bo‘ladi) va u sertifikat markazi (certificate authorit yoki CA) tomonidan imzolanadi. Ochiq kalitli kriptotizimlar va xesh funksiyalar asosida ishlovchi – elektron raqamli imzo tizimlaridan foydalaniladi. Ochiq kalitli kriptotizimlarda kalitni uzatish muammosi mavjud emas. • Biroq, biror ochiq kalitni foydalanuvchiga tegishli ekanligini qanday aniqlash mumkin: – Bu esa muammo !!!!• Bu muammoning echimi bormi? – Ha, bor. – Sertifikatdan foydalanish. • Ya’ni, ochiq kalitni biror qonuniy tomondan mavjud bo‘lgan mark tomonidan sertifikat qo‘rinishida chop etish.• Umumiy holda, mazkur muammoni oldini olish uchun ochikalitli kriptografik tizimlarda ochiq kalitlarinfratuzilmasidan foydalaniladi.

Download 73,28 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   20




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish