1. Kar’era tushunchasi va bosqichlari Personal kar’erasini rejalashtirish va rivojlantirish Kar’era tushunchasi va bosqichlari

Normal kar’era. Bu xodimning uning kasb tajribasi va malakasi oshishiga qarab lavozimda bosqichma-bosqich ko’tarilishidir. Bu kar’eraning davomiyligi xodim faol mehnat faoliyati davomiyligiga tengdir. O’rtacha bu xodim 40 yoshgacha bo’lgan davr uchun xarakterlidir. Normal kar’erada xodim bir lavozimda o’rtacha 3—5 yil davomida bo’ladi.

Sust kar’era bir lavozimda uzoqroq muddatda ushlanib qolish xususiyati bilan farqlanadi. Odatda bu davr normal kar’eraga qaraganda o’rtacha 1,5—2 barobar ko’p, ya’ni 5—10 yilga teng demakdir. Lavozimda bu darajada sust o’sish sabablari ko’p jihatdan uning kasbiy va shaxsiy sifatlari, hamkasblari, mehnat jamoasi, rahbariyat bilan munosabatlari bilan izohlanadi. Sust kar’eraga kompaniya yoki firmada personalni rivojlantirish to’g’ri rejalashtiril-maganligi, ya’ni lavozimda o’sish imkoniyatlari cheklanganligi ham sabab bo’lishi mumkin. Bo’sh lavozim mavjud emasligi sababli xodim mehnat faoliyati turini o’zgartirishni xohlamasa uzoq vaqt bir xizmat vazifasida ushlanib qolishi mumkin.

Tipik kar’era deyilganda xodimning kasbiy mahorat cho’qqisiga erishishi, malakasi umume’tirof etilishi, korxona tashkiliy tuzilmasida eng yuqori lavozim darajasiga ko’tarilishi bosqichma-bosqich, ushbu kasbiy va shaxsiy sifatlar muttasil takomillashib borishi uyg’un holda ro’y berishi tushuniladi.