1§. Jamiyatni axborotlashtirish va kompyuterlashtirish muammolari

EIDE (Enhanced Integrated Drive Electronics - kengaytirilgan, integrallangan elektron disk ) - eng keng tarqalgan doimiy xotiradir. To’rt xil texnologiyada ishlab chiqarilatgani sababli to’rtta har xil standartli EIDE lar mavjud. Ma’lumotlarni sig’dirish sig’imi 40 Gb va undan yuqoridir.
IDE ( Integrated Drive Electronics - integrallashgan elektron disk). O’tgan asrning 90 - yillarida eng ko’p tarqalgan doimiy xotiradir. Lekin uning sig’imi 540 Mb dan oshmaganligi sababli, keyinchalik EIDE bilan almashtirilgan.
SCSI (Small Computer System Interface - kichik hisoblash tizimlari interfeysi). Barcha ko’rsatkichlari bo’yicha IDE va EIDElardan yuqori turadigan zamonaviy xotiradir. Buning ustiga, bunday xotiraga boshqa disklardagi ma’lumotlarni yozish qulaydir. SHuning uchun ham boshqa disklardan ancha qimmat turadi.
Bunday zamonaviy xotiralar, hozirgi paytda Quantum, Ultra ATA, Samsung, UDMA kompaniyalari tomonidan ishlab chiqilmoqda. Ayniqsa, UDMA kompaniyasining yuqori tezlikda ishlovchi UDMA qattiq disklari keng qo’llanilmoqda.
Virtual xotira (Virtual memory) - tezkor xotiraning sig’imi ayrim katta dasturlar, dasturiy komplekslar yoki Windows operatsion tizimining ayrim versiyalari bilan ishlashga kamlik qilgan hollarda, Windows tomonidan qattiq diskda avtomatik ravishda hosil qilinuvchi tezkor xotira. Xuddi asosiy tezkor xotira kabi ishlatiladi. Lekin bunday hollarda kompyuterning ishlash sur’ati, asosiy tezkor xotira bilan ishlaganga qaraganda sezilarli ravishda sustlashadi.
Yumshoq disk diskovodlari (FDD - Floppy Disk Drive)- ma’lumotlarni yumshoq (egiluvchan) magnit disklarida (disketalarda) saqlashga, ulardagi ma’lumotlarni o’qishga va kompyuterdagi ma’lumotlarni shu disklarga yozishga xizmat qiluvchi qurilmalardir.
Shaxsiy kompyuterlarda qo'llanilayotgan yumshoq magnit disklar (diskette yoki floppy disk) asosan BASF, JVC, SONY, TDK, MAXELL, Verbatim firmalari tamonidan ishlab chiqilmoqda. Ayniqsa, Verbatim tomonidan ishlab chiqarilayotgan DataLifePlus MP2-HD disketalari hozirgi paytda o’zining yuqori sifati bilan ajralib turadi.
Disketalar turlari, ishlab chiqarilgan yili va hajmi to’g’risidagi ma’lumotlar quyidagi 5.3- jadvalda keltirilgan keltirilgan.
5.3-jadval