1. J. B. Lamarkning falsafiy va umumiy biologik qarashlari J. B. Lamark ta’limotida tabiiy sistema va tur masalasi

Karl Linney

• Karl Linney 1707 yil 23 mayda Shvetsiyaning Roshult qishlog'ida ruhoniy oilasida tug'ilgan. Ikki yil o'tgach, u oilasi bilan Stenbrohultga ko'chib o'tdi. Karl Linneyning tarjimai holidagi o'simliklarga bo'lgan qiziqish bolalik davridayoq o'zini namoyon qilgan. Boshlang‘ich ma’lumotni Vaxjo shahridagi maktabda oldi, maktabni tugatgandan so‘ng gimnaziyaga o‘qishga kirdi. Linneyning ota-onasi bolaning oilaviy biznesini davom ettirishini va pastor bo'lishini xohlashdi. Ammo Karlning ilohiyotshunosligi unchalik qiziq emas edi. U ko'p vaqtini o'simliklarni o'rganishga bag'ishladi.

Linney o’sha davrda fanga ma’lum bo’lgan barcha o’simliklrni sistemaga soldi va 24 sinfga ajratdi.

• Linney o’sha davrda fanga ma’lum bo’lgan barcha o’simliklrni sistemaga soldi va 24 sinfga ajratdi.
• Gulli o’simliklarni sistemaga solishda ularning generativ organlari tuzilishini asos qilib olindi.
• 13 ta sinf changchilarning soniga qarab ajratildi.
• 14-15 sinflarda changchilarning uzun qisqaligi
• 16-20 sinflarda ularning o’zaro qo’shilganligi
• 21-23 sinflarda changchilarning bir yoki ikki xil o’simlikda joylashganligi e’tiborga olindi.
• 24 sinf esa «yashirin nikoxlilar» deb nomlanib, unga qirquloqlar, moxlar, zamburuglar kiritildi.
• Albatta, Faqat ayrim belgilarga qarab tuzilgan sistema hech vaqt tabiiy sistema bula olmaydi. Masalan, sabzi bilan smorodinaning changchisi 5 ta bo’lganligi uchun Linney sistemasida ular 5- sinfga, kamish, sholi, qoraqatning changchisi 6 ta bo’lganligi uchun 6 sinfga kiritplgan.

Linney hayvonlarni ham sistemaga soldi. Bunda ularning qon aylanish va nafas olish sistemasini asos qilib oldi. Uning sistemasida barcha hayvonlar 6 sinfga bo’lingan.

• Linney hayvonlarni ham sistemaga soldi. Bunda ularning qon aylanish va nafas olish sistemasini asos qilib oldi. Uning sistemasida barcha hayvonlar 6 sinfga bo’lingan.
• Sut emizuvchilar
• Qushlar
• Amfibiyalar (sudralib yuruvchilar, suvda va quruqlikda yashovchilar)
• Baliqlar
• Hasharotlar
• Chuvalchanglar.