1. iqtisodiyotga kirish

Talabning o‘zgarishi. Iqtisodiy hayot doimiy ravishda o‘zgarib borishi natijasida talab ham o‘zgarib boradi. Nima uchun talab egri chizig‘i grafikda siljiydi? Chunki unga faqar narx emas balki narxdan tashqari omillar ham ta’sir etadi. Ushbu narxdan tashqari omillar quyidagilardir:

1. Iste’molchilar didlarining o‘zgarishi. Masalan, jismoniy sog‘lom bo‘lish keng yoyilsa, bunda sport anjomlariga talab oshadi.

2. Xaridorlar sonining o‘zgarishi. Masalan, aholining kamayishi xaridorlarning kamayishiga olib keladi, buning natijasida tovar va xizmatlarga bo‘lgan talab kamayadi.

3. Daromadlarning o‘zgarishi. Daromadlarning o‘sishi insonlarning sotib olish imkoniyatlarini oshiradi, bu esa talabning o‘sishiga olib keladi va aksincha.

4. Bir-biriga bog‘liq tovarlarga narxlarning o‘zgarishi. Masalan, videomagnitafon narxining pasayishi videokassetalarga bo‘lgan talabni oshiradi.

5. Iste’molchilarning kutishidagi o‘zgarishlar. Masalan, biron davlatda iqtisodiyot keyingi yilda tanazzulga yuz tutishi kutilmoqda, bu esa inflyatsiya’ning o‘sishi demakdir. Buning natijasida insonlarning ko‘chmas mulk, uzoq muddat ishlatiladigan uy- ro‘zg‘or anjomlariga bo‘lgan joriy talabi oshadi.

Bunday holda talab egri chizig‘ida qanday o‘zgarishlar ro‘y beradi? Egri chiziq siljiydi, narx o‘zgarmagan holda sotish hajmi o‘zgaradi.