1. iqtisodiyotga kirish

Ishchi kuchi migratsiyasi tashqi iqtisodiy aloqalarning yana bir shakli hisoblanadi. Xalqaro mehnat bozori ish kuchi va kapitallarning migratsiyasi asosida shakllanadi va bunda birinchi holda ish kuchi kapitalga qarab intiladi, ikkinchi holda buning aksi yuz beradi. Xo‘sh ish kuchi migratsiyasining sabablari nimada? Bular mamlakatlar, hududlar o‘rtasida aholining notekis joylanishi va turmush darajasi o‘rtasidagi farqlardir. Ishchi kuchining ko‘chishi asosan yetakchi rivojlangan mamlakatlarda past rivojlangan mamlakatlar arzon ishchi kuchini og‘ir va kam haq to‘lanadigan tarmoqlarda ishlatishiga asoslangan. Migratsiya oqimi O‘rta-er dengizi, Janubiy-Sharqiy Osiyo mamlakatlaridan G‘arbiy Yevropaga, Meksikadan mavsumiy ishlarga AQSH ga, O‘rta va Yaqin Sharq mamlakatlaridan neftga boy bo‘lgan Fors ko‘rfazi bo‘yi mamlakatlariga qarab oqib o‘tmoqda.

Jahon statistikasiga ko‘ra 175 mln. Kishi, ya’ni jahon aholisini 3% o‘zlarining ona yurtlarida yashamaydilar. Migratsiyaning soni o‘sib bormoqda, 1970 yilga nisbatan u ikki barobarga oshdi.