1. Industrial iqtisodiyot” fanining ob’ekti sanoatning ta’rifi va tavsifi

6-jadval
O‘zbekiston Respublikasida neft va gaz qazib olish dinamikasi

Ko‘rsatkichlar	2015y	2015y	2020y
Gaz, mlrd m^3	56,4	66,0	61,5
Neft (gaz kondensati bilan birga), mln. t.	4,2	4,0	3,3

*Manba: O‘zbekiston Respublikasi Davlat statistika qo‘mitasi ma’lumotlari
Respublika neft va gaz sanoatini rivojlantirishning uzoq, davrga mo‘ljalangan konsepsiyasi ishlab chiqilgan va u izchillik bilan amalga oshirilmoqda.
YOqilg‘i sanoatining yana bir muhim tarmog‘i bu ko‘mir sanoatidir. O‘zbekiston Respublikasi qidirib topilgan 2 milliard tonna ko‘mir zahiralariga ega. Ko‘mir qazib olish va etkazib berish ishlari bilan «Ko‘mir» aksiyadorlik birlashmasi shug‘ullanadi. Angren konida qo‘ng‘ir ko‘mir, SHarg‘un va Boysun konlarida toshko‘mir qazib olinadi. Ko‘mir konlari korxonalar tomonidan turli usullarda o‘zlashtirilayotir: ochiq usulda, er osti va er ostini gazlashtirish usuli bilan (Nou-Xau). Ko‘mir energetika maqsadlarida va maishiy yoqilg‘i sifatida ishlatiladi. Ko‘mirni qayta ishlashdan chiqqan chiqindi organik va mineral o‘g‘itlarga aylantiriladi.
Konlardan chiqqan ko‘mirlar sifatli yonilg‘i, qimmatbaho hamda kamyob materiallarning turli xillarini olish uchun xom ashyodir. U masalan, koks briketa, motor yonilg‘isi, kalsiy kar­bidi, sorbent qora va rangli metallurgiyada uglerodli qo‘shimchalar sifatida ishlatiladi.
Ko‘mir qazib olish jarayonida kaolin, ohak, kvars qumlari, ko‘mir kukuni, kamyob er elementi (germaniy), shag‘al va boshqa foydali qazilmalar olinadi.
YAxshi xom ashyo, ko‘pdan sinalgan ekin maydonlarning bisyorligi, suv hamda elektr va issiqlik energiyasi, temir yo‘llarning mavjudligi, stansiyalarning yaqinligi va xalqaro aeroportlar borligi ishlab chiqarish sanoat kompleksini bunyod etishda qo‘l keladi. SHuningdek, qazib olingan va boyitilgan kaolin, chinni fayans va sopol buyumlar, o‘tga chidamli va qurilish g‘ishtlari, tom yopqichlar, drenaj va kanalizatsiya quvurlari, xo‘jalik va manzarali chinni buyumlar, shisha va shisha idishlar, elektr izolyatorlari ham bu ishda yordam beradi. Bundan tashqari, kao­lin qog‘ozsozlik, rezina-texnika, plastmassa sanoatida, shuning­dek, kosmetika va boshqa maqsadlarda ishlatish uchun xizmat qiladi.
O‘zbekiston hududining geologik xususiyatlari qo‘shimcha foydali qazilmalarni o‘zlashtirish va ularni qayta ishlash uchun keng imkoniyatlar yaratadi. Ayniqsa, yonuvchi slanets, ohak, bezakli tosh konlarini o‘zlashtirish ko‘pchilikni qiziqtiradi. Keramzit, absorbent, o‘g‘it va g‘isht ishlab chiqarish uchun yuqori sifatli loylar tayyorlash mumkin.