1. Халқаро бизнеснинг мақсади ва фаолият майдони

Яқин ва ўхшаш

МО мамлакатларини умумий тарих ва маданият бирлаштириб туради. Компания ҳисоботида қайд этилганидек, маданиятлар умумийлиги минтақанинг бир хил ижтимоий қиёфасида ўз аксини топган. Унинг асосий жиҳатлари қуйидагилардир:

• 
  Ҳокимият ва жамият ўртасидаги улкан масофа;
  

• 
  Паст даражадаги индивидуализм (коллективизм фойдасига);
  

• 
  Ноаниқликдан қочишга бўлган интилиш.
  

Ушбу учта кўрсаткич минтақанинг инновацион ривожланишдан анча орқада қолаётганини кўп жиҳатдан белгилаб беради. Минтақа аҳолиси ривожланиш ва муваффақиятга эришишга интилиш ўрнига хавфларга нисбатан сабрсизлиги ва барқарорликни афзал кўришга мойиллиги билан ажралиб туради.
МО мамлакатлари иқтисодиёт тузилмалари деярли бир-бирига ўхшаш. Уларда табиат ресурслари асос бўлган қазиб олиш ва хомашёга ихтисослашган тармоқлар устунлик қилади. Бундан ташқари, минтақа мамлакатлари иқтисодиётлари иш кучининг арзонлиги ва агросаноатлашган салоҳият сингари бир қанча умумий афзалликларга ҳам эга. МОнинг барча мамлакатлари ҳам турли ислоҳотларни амалга ошириш орқали кўпроқ инвестиция жалб қилишга интилмоқда. Бироқ ушбу ислоҳотларнинг кўлами ва даражаси мамлакатига қараб фарқ қилади.

Айни пайтда – ҳар хил

МО мамлакатлари мустақилликни қўлга киритгандан сўнг турлича ривожланди. Қозоғистон иқтисодиёти қўшни мамлакатлар иқтисодиётидан анга илгарилаб кетди. Гарчи бу ерда минтақа аҳолисининг 1/4 қисми истиқомат қилса-да, бугунги кунда ЯИМнинг 60 фоиздан ортиғи ушбу мамлакат иқтисодиёти ҳиссасига тўғри келмоқда. Тожикистон ва Қирғизистон иқтисодиётининг ривожланиш суръати паст ёки секин. Бу ҳам етмагандай, улар меҳнат мигрантларининг пўл ўтказмаларига ўта тобе. Минтақа ЯИМда Тожикистон ва Қирғизистоннинг улуши 3 фоиздан ҳам ошмайди. Шунингдек, МО мамлакатлари инвестиция муҳитида ҳам анча-мунча тафовут мавжуд. Сармоядорлар учун уларнинг жозибадорлик даражаси бир-биридан кескин фарқ қилади. «Бизнес юритиш» (Doing Business) рейтингидаги турлича ўринлари ҳам буни тасдиқлайди. Ҳозирги кунда амалга оширилаётган ислоҳотлар суръати ушбу тафовутни янада кучайтириши мумкин. Қозоғистондаги жадал ўзгаришлар ва Ўзбекистонда сўнгги йилларда олиб борилаётган ислоҳотлар мамлакатларнинг жозибадорлигига сезиларли таъсир кўрсатмоқда.
Бундан ташқари, минтақа ичидаги мустаҳкам бўлмаган иқтисодий ва савдо ҳамкорлиги ҳам мамлакатлар тараққиётида анча фарқ борлигидан далолатдир. 2016 йилда бешта мамлакат жами экспортининг 6 фоиздан камроғи ички минтақавий савдога тўғри келган эди. Қозоғистон умумий экспортининг 5 фоиздан камроғини, Ўзбекистон умумий экспортининг 13 фоизини, Тожикистон умумий экспортининг 1 фоиздан озроғини минтақавий савдо ташкил этади.