1-hafta 1-ma’ruza. Mavzu: Dasturiy ta’minot talablar injiniring faniga kirish. Asosiy tushunchalar. Reja

1-HAFTA

1-ma’ruza.
Mavzu: Dasturiy ta’minot talablar injiniring faniga kirish. Asosiy tushunchalar.

Reja:

1. 
   Kirish;
   
2. 
   Fanning maqsad va vazifalari;
   
3. 
   Asosiy tushunchalar.
   

Kalit so’zlar:Dastur, dasturiy ta’minot, dasturiy ta’minot talablari, funksional talablar,funksional o’lmagan talablar.

1. Kirish

Hozirgi kundalik hayotimizni dasturiy ta’minotlarsiz, texnologiyalarsiz tasavvur etish qiyin. Bu dasturlar insoniyatning turli faoliyat sohalarida ko‘makchi vazifasini bajarib berishadi. Shunday ekan, dasturiy ta’minot o‘zi nima?

Dasturiy ta’minot – bu kompyuter yoki mobil qurilmadagi yoki ixtiyoriy avtomatlashtirilgan boshqaruvga ega qurilmalarning ishini boshqarish va nazorat qilishga mo‘ljallangan dasturlar majmuasidir.
Dasturiy ta’minot undan foydalanuvchi tomonidan berilgan buyurtma asosida, dasturchi(lar) tomonidan ishlab chiqiladi. Foydalanuvchi o‘z ehtiyojlaridan kelib chiqqan holda, buyurtma berganligi sabab ham, odatda, dasturiy ta’minotni ishlabchiqishga va uning funksional vazifalariga nisbatan tegishli talablar foydalanuvchi tomonidan qo‘yiladi va shu talablar asosida, dasturchi bilan bitim (shartnoma) tuziladi.
“Dasturiy ta’minot uchun talablar” ishlab chiqish fani – dasturiy ta’minotning hayotiy siklining muhim qismlaridan biri bo‘lib, yuqorida keltirilgan jarayonlarni bosqichma-bosqich o‘rganib chiqish hamda zaruriy ko‘nikma va tajribalar orttirish uchun xizmat qiladi. Demak boshladik!

1.1. Kasbni dasturlash?
XX asrning 60-70-yillarida ushbu masala ilmiy konferensiyalarda faol muhokama qilindi. Ikkita mashhur nuqtai nazar bor edi:
1. dasturlash – bu san’at,
2. dasturlash – bu ilm-fan.
Haqiqat shundaki, dasturiy ta’minotni ishlab chiqish bir qator o‘ziga xos xususiyatlarga ega:

• 
  Dasturiy ta’minotga talablarning norasmiy tabiati (muammolarni bayon qilish), lekin rasmiylashtirilgan rivojlanish ob'ekti (dasturlar). Shunday qilib, dasturiy ta’minotni ishlab chiqish rasmiylashtirishning ma’lum bosqichlarini o‘z ichiga oladi va norasmiydan rasmiyga o‘tish norasmiydir.
  
• 
  Dasturiy ta’minotni yaratish ijodiydir. Shunday qilib, ushbu rivojlanish murakkab qurilmalarni loyihalash jarayoniga yaqinroq, ammo ularni ommaviy ishlab chiqarishga emas.
  

Ayni paytda ushbu izohlarga yana bittasini qo‘shish mumkin:
3. dasturlash – bu biznes.

1-rasm. Jahon IT-bozorlari hajmi dinamikasi