1. Fiziologiya va tibbiyot fanining predmeti

 
62.
 
Yurakning sistolik va daqiqali hajmi, ularning o'zgarishi. 
Yurakning daqiqali hajmi (MOV) - chap qorincha tomonidan aortaga yoki mos ravishda o'ng 
qorincha tomonidan o'pka arteriyasiga bir daqiqa davomida chiqarilgan qon hajmi. Qon tomir 
hajmi va daqiqada yurak urishi sonining mahsuloti aniqlanadi. 

---

71 
MOS = zarba hajmi x daqiqada yurak urishi soni. Statsionar holatda, dam olishda, 60-70 kg 
og'irlikdagi kattalardagi MOS qiymati daqiqada taxminan 5 litr qonni tashkil qiladi. 
Yurak chiqishini aniqlashning klassik invaziv usuli Fick usuli hisoblanadi. Ushbu usul 
yordamida MOCni aniqlash uchun quyidagilarni o'lchash kerak: 
a) arterial qondagi kislorod miqdori; 
b) venoz qondagi kislorod miqdori; 
v) o'pka orqali o'tadigan qon tomonidan bir daqiqada so'rilgan kislorodning umumiy miqdori. 
Barcha tegishli ma'lumotlarni olgandan so'ng, nisbatdan foydalanib MOCni hisoblang: 
MOSni invaziv bo'lmagan usullar bilan ham o'lchash mumkin, masalan, ekokardiyografi. 
Ushbu usul yordamida yurakning turli tuzilmalarining (klapanlar, qorincha devorlari va 
boshqalar) harakati kuzatiladi va shu asosda diastola oxirida va oxirida chap (yoki o'ng) 
qorincha hajmi hisoblanadi. sistoladan. Olingan ma'lumotlar zarba hajmini topishga va keyin 
MOSni hisoblashga imkon beradi. 
Sistolik hajm
(zarba hajmi) - har bir sistolada qorincha tomonidan chiqariladigan qon hajmi. 
Odatda u 60-70 ml ni tashkil qiladi. 
yakuniy sistolik hajm
sistola oxirida qorinchada qolgan qon hajmi. 50-60 ml ni tashkil qiladi. 
Jismoniy zo'riqish bilan bu hajm 10-13 ml gacha kamayishi mumkin. 
63.
 
Yurak mushaklarining harakat potentsiali. 

---

72 
Yurak mushaklarining harakat potentsiali ikki turdagi ion kanallarining faollashishi natijasida 
yuzaga keladi: skelet mushaklaridagi kabi tez natriy kanallari; Kaltsiy-natriy kanallari deb ham 
ataladigan sekin kaltsiy kanallari. Ikkinchi turdagi kanallar sekin ochilishi va, ayniqsa, muhimi, 
uzoq vaqt davomida (soniyaning bir necha o'ndan birida) ochiqligi bilan ajralib turadi. Shu vaqt 
ichida kaltsiy va natriy ionlari yurak tolalariga tarqaladi va membrananing uzoq muddatli 
depolarizatsiyasini yoki ta'sir potentsialining plato fazasini saqlaydi. Bundan tashqari, plato 
fazasida yurak tolalariga kiradigan kaltsiy ionlari mushaklarning qisqarishi jarayonida ishtirok 
etadi, skelet mushaklarining qisqarishi uchun zarur bo'lgan kaltsiy ionlari esa sarkoplazmaga 
faqat hujayra ichidagi sarkoplazmatik to'rdan kiradi.