1. “Fizika” faniga kirish. Fizika fanining prеdmеti va uslublari. Kinеmatika asoslari



Download 0,59 Mb.
Pdf ko'rish
bet16/16
Sana31.12.2021
Hajmi0,59 Mb.
#224336
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16
Bog'liq
1 - maruza taqdimoti. pdf 2f03bb124a7269c78009a3124965132b

2

 

Chiziqli tezlik bilan burchak tezlik orasidagi munosabat 

Tekis aylanma harakat qilayotgan jismning yo‘l formulasi:  

  ̆         

  

Chiziqli tezlik, burchar tezlik va aylana radiusi orasidagi bo’lanish:   



   

  ̆


  

 

   



  

     


Aylanish davri, chastotasi, chiziqli tezlik va burchak tezlik orasidagi 

munosabatlar 

Jismning  bir  marta  aylanishiga  ketgan vaqt  aylanish davri  deb  ataladi. 

Aylanish davri T  bilan belgilanadi. Uning asosiy birligi – sekund (s). Agar jism Δ

vaqt  ichida  n  marta  aylangan  bo‘lsa,  u  holda  aylanish  davri  T  quyidagicha 

aniqlanadi:      

   

 

 



 

Jismning vaqt birligidagi aylanishlar soni aylanish chastotasi deb 

ataladi. Aylanish chastotasi (nyu) bilan belgilanadi. Uning asosiy birligi – 1/s. 


 

Agar  jism  Δt  vaqtda  n  marta  aylangan  bo‘lsa,  u  holda  aylanish  chastotasi  



quyidagicha aniqlanadi:      

   


 

 

 



 Aylanish davri bilan aylanish chastotasi orasidagi munosabat:  

   


 

 

;    



   

 

 



 

Aylanish davri bilan chiziqli tezlik υ orasidagi munosabat:   

    

   


 

 ;  


   

   


 

 

Aylanish davri bilan burchak tezlik ω orasidagi munosabat:  



    

  

 



 ;   

   


  

 

 



Aylanish chastotasi va chiziqli tezlik υ orasidagi munosabat:

    


 

   


         

Aylanish chastotasi va burchak tezlik ω orasidagi munosabat: 

 

 



  

 ; 


        

  

Aylanma  harakatda  moddiy  nuqtaning  chiziqli  tezligining  son  qiymati 



o‘zgaradigan  hollar  ham  uchraydi.  Bunday  paytda  moddiy  nuqtaning  chiziqli 

tezligi  o‘zgarishi  bilan  bog‘liq  tezlanish  vujudga  keladi.  Bu  tezlanish  tezlikning 

son  qiymati  o‘zgarishi  tufayli  hosil  bo‘lganligidan,  uning  yo‘nalishi  tezlik 

yo‘nalishi bilan mos tushadi. Shunga ko‘ra uni urinma, ya’ni  tangensial tezlanish 

deb ataymiz va uning ifodasi quyidagicha bo‘ladi:      

 ⃗

 



 

  

⃗⃗⃗



 

  

Aylanma harakatlanayotgan moddiy nuqtaning chiziqli tezligi ham o‘zgarsa, uning 



umumiy tezlanishi      

 ⃗    ⃗


 

   ⃗


 

  yoki   

    √ 

 

 



   

 

 



   ifoda orqali aniqlanadi. 

Bu yerda:  a



τ

= εga teng - tangensial tezlanish.  

Normal tashkil etuvchish: 

 

 



 

 

 



 

 

    



 

 

   



 

   - normal tezlanish.  

 

  

 

 



 

 

 



 


10 

 

 



 

 

Download 0,59 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish