1. Firmaning qisqa va uzoq muddatli oraliqdagi faoliyati. Ishlab chiqarish xarajatlari mazmuni va tarkibi. Firmalarda xarajatlar va ularning turlari

3.Firmalarda xarajatlar va ularning turlari.

O’zgarmas xarajat (FC - fixed cost) - bu qisqa muddatli oraliqda mahsulot ishlab chiqarish hajmiga bog’liq bo’lmagan xarajatdir (mahsulot ishlab chiqarish hajmi oshganda ham, kamayganda ham o’zgarmaydigan xarajat). O’zgarmas xarajatlarga binodan, texnikadan, inshootlardan, ishlab chiqarish uskunalaridan foydalanish bilan bog’liq xarajatlar, ijara haqi, kapital ta’mirlash, ma’muriy xarajatlar kiradi.

O’rtacha o’zgarmas xarajat (AFC - Average Fixed Cost) - bir birlik mahsulotga to’g’ri keladigan o’zgarmas xarajat bo’lib, u quyidagicha aniqlanadi:

. (5)

O’rtacha o’zgarmas xarajat mahsulot hajmi oshishi bilan kamayib boradi.

O’zgarmas xarajat va o’rtacha o’zgarmas xarajatlar chizig’i grafikda quyidagicha tasvirlanadi (6.1-rasm).

6.1-rasm. va chiziqlari grafigi.