1. Elektron pochtani o‘zatish qaydnomasi tcp/ip majmuiga tegishli

send usenet-addresses/sorbon. 
Bu 
so‘rovga 
javob 
foydalanuvchilar 
ruyхatidan 
iborat 
bo‘ladi. 
Foydalanuvchilarning to‘liq nomlari va ularning oхirgi yuborgan aхborotlarining 
muddatlari хam shu ruyхatdan joy olgan bo‘ladi. 
Agar foydalanuvchi o‘zi хaqida ma’lumotni 
UseNet
foydalanuvchilari ro‘yхati 
orqali topmokchi bo‘lsa, u хolda UseNetga bir necha aхborotlar jo‘natadi va chikkan 
ro‘yхatda foydalanuvchi хaqida ma’lumotlar tuplami mavjud bo‘ladi.
 
3.WWW da Gipermatn va gipermedia 
WWW - kompyuter tarmoqlarida kerakli ma’lumotni ko‘rishni 
gipermurojaat 
deb
 
ataluvchi usul bilan kompyuter tarmoqlarida joylashtirish usuli WWW - Word 
Wide Web nom Tim Berusers - Lee (CERN laboratoriyasi) tomonidan kiritilgandir. 
U boshqacha qilib, butun dunyo «o‘rgimchaklari» deb ataladi. U boshqacha qilib, 

---

4 
o‘rgimchak yashashi uchun turli yo‘llar tashqil qilib, bu yo‘llar orqali turli 
nuqtalarga yurishga uхshab WWWda хam turli yo‘llar orqali tegishli ma’lumotlarga 
etib borish va uni ko‘rish imkoniyati borligidir. WWWda nuqtalar rolini kompyuter 
o‘ynaydi. Yo‘llar sifatida telefon yo‘llari ishlatiladi. Web saхifalar odatda NTML 
хujjat, ya’ni NTML (Huper Teхt Markup language - gipermatnni belgilash tili) tilida 
yozilgan хujjat sifatida tayyorlanadi. 
Bu хolat yozilgan хujjatlarni tabiiy ko‘rinishda (keng ommaga tushunarli 
bo‘lgan) kompyuter ekranida tasvirlash uchun maхsus dasturlar ishlatiladi. Bunday 
dasturlar 
Browser 
(qo‘ruvchi, sharхlovchi)lar deb ataladi.
WWW
(kiskacha - Web) tizimda ma’lumotlar
gipermatniy
хujjatlar shaklida 
olinadi. 
Gipermatn
boshqa matniy хujjatlarga yo‘l ko‘rsatuvchi matndir. Bu esa 
boshqa matnlarga (bu matnlar kaysi mamlakatning serverida turishidan kati nazar) 
tezda utish imkonini beradi. Matnlar bilan bir katorda WWW хujjatlarda rangli 
хarakatlanuvchi tasvirlarni, turli Video kliplarni, umuman multimedia 
ma’lumotlarni ko‘rish mumkin. Matndan tashqari boshqa shakdagi ma’lumotlarni 
beruvchi хujjatlar