1. Эксперт тизимлари ва сунъий интеллект. Билимлар базаси, хусусияти ва улардан фойдаланиш технологияси

1.2. Билимлар базаси, хусусияти ва улардан фойдаланиш
технологияси


Билимлар базаси - бу айрим предмет соxалари мураккаб вазифалар ечимини топиш учун таxлил ва хулосаларни юзага келтирувчи модел, қоида, омиллар (маълумотлар) мажмуидир.
Ахборот таъминотининг алоxида яхлит структураси куринишида яққол кузга ташланган ва ташкил этилган предмет соуаси xақидаги билим бошқа билим турларидан, масалан, умумий билимдан ажралиб туради. Билимлар базаси асосий эксперт тизими саналади. Билимлар фикрлаш ва вазифаларни xал этиш усулига имкон берувчи аниқ куринишда ифодаланади ва қарор қабул қилишни соддалаштиришга кумаклашади. Эксперт тизимининг асослигини таъминловчи билимлар базаси ташкилотнинг булинмаларидаги мутахассислар билимини, тажрабасини узида мужассамлаштиради ва институционал билимларни (ихтисослашганлар мажмуини, янгиланаётган стратегиялар, қарорлар услублари) ифодалайди (1.1-чизма).

1.1-чизма. Билимлар базасининг асосий хусусиятлари

Билим ва қоидаларни турли аспектларда кыриб чиқиш мумкин:

• 
  чуқур ва юзаки;
  
• 
  сифат ва миқдорий;
  
• 
  тахминий (ноаниқ) ва аниқ;
  
• 
  муайян ва умумий;
  
• 
  тавсифий ва кырсатма (йыл-йыриқ) берувчи.
  

Фойдаланувчилар билимлар базасини самарали бошқарув қарорларини олиш учун қыллашлари мумкин.
Маълумотлар базаларининг фаолияти ва таркиби 1.2-чизмада тасвирланган.

1.2-чизма. Маълумотлар базаларидан фойдаланиш технологияси.


1.3.Эксперт, фойдаланувчининг интерфейси, интерпретатор
Эксперт – бу муайян предмет сощасида самарали ечим топа олувчи мутахассис.

Билимларни узлаштириш блоки маълумотлар базасининг тыпланишини, билим ва маълумотлар модификацияси босқичини акс эттиради. Билимлар базасининг фикрлаш даражасидаги юқори сифатли тажрибадан фойдаланиш имкониятини акс эттиради.

Мантиқий хулосалар блоки қоидаларни фактлар билан қиёслаган щолда хулосалар мантиқини юзага келтиради. Унчалик ишончли былмаган маълумотлар билан ишлаш чо\ида ноаниқ мантиқ, заиф ишонч юзага келади.