1. Delphining grafik imkoniyatlari. Chizma hosil bo`luvchi sirt

Tajriba ishi №19
Mavzu: SQL so’rovlarini o’rganish
Ishning maqsadi: SQL (Structure query language)tilining ma’lumotlar bazasi bilan ishlovchi so’rovlarni o’rganish.
Reja:
1.Delphida SQL select, insert, create, delete, update so‘rovnomalari
2.SQL so’rovlarini kiritish bosqichlari

SQL so’rovlari asosan relatsion ma’lumotlar bazasi bilan ishlashga mo’ljallangan bo’lib.Jadval elementlari ustida turli amallar bajarishga xizmat qiladi.

SELECT оperаtоri MB jаdvаllаridаn nаtijаviy to'plаm оlish uchun mo'ljаllаngаn ifоdаdir. Biz SELECT оperаtоri yordаmidа so'rоv berаmiz, u bo'lsа mа'lumоtlаr nаtijаviy to'plаmini qаytаrаdi. Bu mа'lumоtlаr jаdvаl shаklidа qаytаrilаdi. Bu jаdvаl keyingi SELECT оperаtоri tоmоnidаn qаytа ishlаnishi mumkin vа хоkаzо.
Оperаtоr SQL92 stаndаrtigа ko'rа quyidаgi ko'rinishgа egа:
SELECT -- ALL ------- sхemа , ustun ----
-- DISTINCT -- ---- * -----------
FROM -- sхemа , Jаdvаl .. --------------
WHERE -- izlаsh shаrti ------------------
GROUP BY -- sхemа , ustun ---------------
HAVING -- izlаsh shаrti ------------------
ORDER BY - tаrtiblаsh spetsifikаtоri --------
Misol uchun:
1.Select * from informatika // informatika jadvalidan hamma maydonlarni chiqarib ko’rsatib beradi.
2.Select ismi,manzili from informatika // belgilangan maydonlarni ko’rsatib beradi.
Insert- bazaga ma’lumotlarni kiritish uchun
Create- jadval yaratish //create table informatika
Delete- jadvaldagi ma’lumotlarni o’chirish.// Delete from informatika where id=10;
Update- jadvaldagi ma’lumotlarni o’zgartirish
//update informatika set ismi =poshshaxon


Ishni bajarish tartibi
1. Delphi dasturlash tilini ishga tushiramiz.
2. Access dasturida ma’lumotlar bazasi yaratib olamiz
Baza faylining nomi programmer har bir so’rov ms acsess dasturiy ilovasida tekshirilgan bunda ikkita tablitsa mavjud birinchisi iat maydonlari id raqami familyasi, ismi tug’ulgan yili faoliyat olib boradigan dasturlash tili va shaxsiy id raqami keltirilgan ikkinchi tablitsaning nomi adu yani nomlanadi bunda shaxsiy id raqami, maoshi, oilaviy holati ikkala tablitsa bir-biri bilan shaxsiy id maydon nomi orqali bog’langan.

• 
  SELECT *FROM IAT where p_language like '*c++*';
  
• 
  SELECT * FROM IAT where p_language like '*paskal*';
  
• 
  SELECT *FROM IAT order by name;
  
• 
  SELECT * FROM IAT where p_language<>'paskal';
  
• 
  SELECT * FROM IAT where per_id=9;
  
• 
  SELECT * FROM IAT where p_language like 'paskal';
  
• 
  SELECT *FROM ADU where money>2000000;
  
• 
  SELECT *FROM ADUwhere married='uylanmagan' and money>300000;
  
• 
  SELECT *FROM ADUwhere married='uylangan' or not money>300000;
  
• 
  SELECT *FROM ADUwhere money between 2000000 and 3000000 ;
  
• 
  SELECT *FROM IAT where lname like 'al*' ;
  
• 
  SELECT sum(money) FROM ADU;
  
• 
  SELECT avg(money) FROM ADU;
  
• 
  SELECT count(per_id) FROM ADU;
  
• 
  SELECT max(money) FROM ADU group by type;