1. Давлат кредитининг мазмун-моҳияти ва функциялари Давлат кредити классификацияси Давлат кредитини бошқариш

2. Давлат кредити классификацияси

Бюджет дефицитини молиялаштириш учун давлат бошқарув органлари қарзий маблағларни, қарзларни жалб қилишга мажбурдир.

Қарзий маблағларни, қарзларни жалб қилиш, одатда, қарз шартномаси асосида амалга оширилади. Унга кўра, бир томон (қарз берувчи) иккинчи томоннинг (қарз олувчининг) мулкига маълум белгиларга эга бўлган пул маблағлари ёки бошқа буюмларни беради, қарз олувчи эса шу суммадаги пул маблағлари (қарз суммаси) ёки тенг миқдор ва сифатдаги буюмларни қарз берувчига қайтариш мажбуриятини олади. Шартнома бўйича қарз олувчи бўлиб давлат ёки унинг субъектлари, қарз берувчилар бўлиб эса фуқаролар ёки юридик шахслар ҳисобланади. Давлат қарзлари ихтиёрий бўлиб, муомалага чиқарилган қарзларнинг шартларини ўзгартиришга йўл қўйилмайди.
Давлат кредити қуйидаги бир неча белгиларга кўра класссификация қилинади:

1. 
   эмитентлар бўйича:
   

• 
  марказий бошқарув органлари томонидан жойлаштириладиган қарзлар;
  
• 
  ҳудудий бошқарув органлари томонидан жойлаштириладиган қарзлар;
  

2. 
   жойлаштирилиш жойига қараб:
   

• 
  ички қарзлар;
  
• 
  ташқи қарзлар.
  

3. 
   бозорда муомала қилишига (айланишига) қараб:
   

• 
  бозорли қарзлар;
  
• 
  нобозорли қарзлар.
  

Бозорли қарзлар эркин сотилади ва сотиб олинади. Улар бюджет дефицитини молиялаштиришда асосий бўлиб ҳисобланади. Нобозорли қарзлар эркин равишда ўз эгаларини алмаштириши мумкин эмас. Улар қимматли қоғозлар бозорида муомалада бўлмайди. Маълум бир инвесторларни жалб қилиш учун бундай қарзлар давлат томонидан чиқарилади ва шу инвесторларнинг ўзига хос бўлган манфаатларига мос келади. Масалан, ғарб мамлакатларида нобозорли давлат облигациялари нодавлат пенсия фондлари, суғурта компаниялари ва кичик инвесторларнинг маблағларини жалб қилиш учун чиқарилади.

4.