1-dars Sana: Mavzu: Jismlarning elektrlanishi Darsning maqsadi

Dars turi: yangi bilim berish

Dars uslubi: suhbat, savol – javob

Dars jihozi: darslik, ko’rgazmalar, rasmlar

Dars rejasi.

1.Tashkiliy qism - 2 minut.

2. 
   Uy vazifalarini so'rash - 12 minut.
   
3. 
   Yangi mavzuning bayoni - 18 minut.
   
4. 
   Yangi mavzuni mustahkamlash - 10 minut.
   
5. 
   O’quvchilarni baholash- 2 minut
   
6. 
   Uyga vazifa berish - 1 minut.
   

Darsning borishi

1. 
   Tashkiliy qism. O'qituvchi darsning maqsad va vazifalarini tushuntiradi, o’quchilarning darsga tayyorgarligini kuzatish, navbatchi axboroti.
   

2. O'tilgan mavzuni takrorlash:

1) Ion nima? Uning atomdan farqi nimadan iborat?

2) Ionli bog’lanish deb nimaga aytiladi?

3) Natriy xlorid suv molekulalari ta’sirida qay tarzda ionlarga ajraladi?

4) Elektrolitlar deb qanday moddalarga aytiladi?

3. Yangi mavzu bayoni:

Elektr zanjir kaliti ulanib, elektrolitda elektr maydon hosil qilinganda musbat ionlar katodga, manfiy ionlar anodga qarab harakatlanadi. Ionlar elektrodlarga yetib borgandan keyin o'z zaryadlarini elektrodlarga berib, neytral atomlarga aylanadi va cho'kma hosil qiladi. Elektrodlarga qancha ko'p ion borsa, ular sirtida shuncha ko'p modda yig'iladi.

Quyidagi tajribani o'tkazaylik.

Elektrodli shisha idish — elektrolit vannadagi suvga mis kuporosi CuS0₄ ni solib, elektrolit hosil qilaylik. Bunda mis kuporosi Cu²⁺ va S0₄² ionlarga ajraladi. Elektrolitdagi Cu²⁺ ionlari katodga, S0₄²" ionlari esa A anodga tomon harakat qiladi. Elektr zanjir kaliti ulanganda elektolitdan tok o'ta boshlaydi. Natijada katod sirtida Cu atomlari yig'ila boradi. Vaqt o'tishi bilan katoddagi mis qatlami qalinlashadi. Tok uzoq vaqt o'tkazib turilsa, katodda sezilarli darajada toza mis moddasi ajralib chiqqanini kuzatish mumkin.

Elektrolitdan tok o'tayotganda elektrodlarda modda ajralib chiqish bodisasi elektroliz deb ataladi.

Ingliz fizigi M. Faradey qator tajribalarda har xil elektrolitlardan turli miqdorda tok o'tkazgan. Elektrodlarda ajralib chiqqan moddaning massasini o'lchash natijalariga asoslangan holda, 1833—1834- yillarda elektrolizning ikki qonuninu kashf qildi.