1-dars. Qiziqarli masalalar

Zuhra: “Men tug'ilganimda sening opang 9 yoshda edi.”
Lobar: “Men hozir 15 yoshdaman va men tug'ilganimda sening opang 5 yoshida edi.”
Agar opa-singillar yoshlari farqi bir xil bo‘lsa, bu 4 ta qizning yoshlari yig'indisi nechiga teng?

6. – dars . Uchburchak . Qizqarli masalalar.

B

Uchburchakning uchala tomoni uzunliklarining yig’indisi

uchburchakning perimetri deyiladi :

P = AB + BC + AC .

Uchburchakning ixtiyoriy ikkita tomoni yig’indisi uchinchi tomonidan kattadir . Masalan , AB + BC > AC .

1. 
   . Uzunliklari quyidagicha bo’lgan kesmalar berilgan :
   
   1. 
      1 sm , 1 sm , 1 sm ;
      
   2. 
      2 sm , 2 sm , 4 sm ;
      
   3. 
      3 sm , 3 sm , 9 sm ; 4) 8 sm , 6 sm , 10 sm .
      

Qaysi holda bu kesmalardan uchburchak yasash mumkin? Qaysi holda mumkin emas ? Javobingizni izohlang .

2. 
   . Uchburchakning bir tomoni 15 sm . Undan ikkinchi tomoni 3 sm qisqa , uchinchi tomoni esa 5 sm uzun . Shu uchburchakning perimetrini toping .
   

3. Tomonlari 48 sm , 72 sm va 96 sm bo’lgan uchburchak berilgan . Uning tomonlarida uchidan boshlab har 12 sm da bayroqchalar o’rnatilgan . Jami nechta bayroqcha o’rnatilgan ?

4. 
   . Arifmetik amallar belgilaridan foydalanib :
   
   1. 
      4 ta 5 dan 16 ni ;
      
   2. 
      5 ta 9 dan 10 ni hosil qiling .
      

4. 
   . Fuzail soatiga 4 km tezlik , Ismiol esa soatiga 3 km tezlik bilan yurdi. 12 km masofani o’tish uchun Fuzail Ismoilga qaraganda qancha kam vaqt sarflagan?
   

6. Hamma katakdagi quyonlar soni har xil bo’lishi uchun 45 ta quyonni 9 ta katakka qanday joylashtirish kerak ?

Uyga vazifa .

1. 
   ABC uchburchakning perimetri 50 sm . AC = 20sm va AB=BC bo’lsa , AB va BC tomonlar uzunliklarini toping .
   
2. 
   Uchburchak shaklidagi yer maydonining perimetri 1850 m . Uning tomonlaridan biri 650 m , ikkinchisi esa 870 m ga teng . Maydonning uchninchi tomonini toping .
   
3. 
   Uchburchakning bir tomoni - 45 sm , ikkinchisi – a sm , uchinchisi esa b sm . Shu uchburchakning perimetrini toppish uchun ifoda tuzing va a = 24 sm , b = 39 sm bo’lganda , uning qiymatini toping .
   
4. 
   Uchburchakning perimetri 18 sm , tomonlaridan biri a sm , ikkinchisi esa 5 sm . Uchburchakning uchinchi tomonini topish uchun ifoda tuzing . Agar a = 5 ,6,7,8 sm bo’lsa , uning qiymatini toping .
   
5. 
   Uchburchakning bir tomoni ikkinchisidan 2 marta uzun , uchinchi tomoni esa 15 sm ga teng . Uchburchakning perimetri 42 sm ga teng . Uchburchakning noma’lum tomonlarini toping .
   
6. 
   Bobo 59 yoshda , nabira esa 15 da . Qachon boboning yoshi nabirasining yoshidan ikki marta katta bo’ladi ?
   
7. 
   Ikki ota va ikki o’g’il uchta ot sotib olishdi . Natijada ularning har biriga bittadan ot tegdi . Bu qanday ro’y berishi mumkin?
   
8. 
   Amallarni bajaring :
   

1) 501*73 + 96
2) 731 + 5614:14

9. 
   . Biror uchburchak chizing va ikki to’g’ri chiziqni shunday o’tkazinki , chizmada : 1) 5 ta uchburchak ; 2) 8 ta uchburchak hosil bo’lsin .
   
10. 
    . Sonlarni joylashtirishdagi qonuniyatni aniqlab , bo’sh joylarga mos sonlarni yozing :
    

25 , 19 , 28 , 23 , 31 , 27 , … , … , … .