1-Dars. Olingan bilimlar yuzasidan takrorlash

63- mashq. She'rni o'qing, ko'chma ma'noda ishlatilgan so'zlarni topib ularni izohlang.
Barcha haq ishida bo'ling salomat,
Yog'sa ham har yondan tavqi-malomat,
Ezgu ishingizni ettiring davom,
Yaratgan qo'llagay sizlarni mudom,
Kim sherik bor desa agar Ollohga,
Shubhasiz botgaydir katta gunohga.
Nohaqdan bir inson qonini to'kmoq,
Gunoh dengiziga baayni cho'kmoq.
Ota-onasiga kimki bo'lsa oq,
Bu ham og'ir gunoh sanalgay mutloq.
Agarda yolg'ondan bersa guvohlik,
Uning ham gunohin kechirmas Holiq.
Shu to'rtta gunohdan bo'lsa kim forig',
Bilingki, ularning manglayi yorug'.
(O. Bo'riyev)


64- mashq. Ko'chiring. «Palak» so'zining bir necha xil ma'nolari borligini bilib oling. Siz ham uyingizda til, ter kabi so'zlarning ma'nolarini ana shunday izohlab keling.
1. Palak. Ma'lum bir urug'dan ko'karib chiqib, yeryuzalab o'sib, gullab hosil beradigan poliz o'simligining tanasini bildiradi: qovun palak, tarvuz palak, bodring palak.
... So'lg'in palaklarda o'smay qolib ketgan xomaklar yiltillab qolar, goh surmaday qorayib ko'rinar edi. (A. Muxtor)
2. Palak. Polizchilar nutqida ba'zan qovun yoki handalak urug'i tushunchasida ham qo'llanadi. Masalan: To'rt egat palak ekdim.
3. Palak. Xalqimiz urf-odatiga ko'ra, qizlarni kuyovga uzatish uchun gul (kashta) ipakli matolar tayyorlanadi.

Iblisni rahbar deb qarshi oldilar,

Balki, sayladilar undan ham ortiq.
Poyiga ipakdan palak soldilar,
So'ng yuksak bir taxtni etdilar tortiq.
(A. Oripov)

4. Palak. «Parvoyi palak» iborasida o'z ishiga mas'uliyatsizlik, e'tiborsizlik bilan qarash, beg'amlik ma'nolari tushuniladi.

Atrofda bo'layotgan voqealarga Mo'ydinning parvoyi palak edi.
5. O'xshatish ma'nosida ham qo'llaniladi. «Bir palakdan har xil xamak chiqadi deganlari rost ekan-da», dedi so'fi yonidagilarga qarab.