|
Kelgusi rejalar:
|
O'qituvchi: Pedagogik texnologiyalarni o'zlashtirish va darsda tatbiq etish, takomillashtirish, o'z ustida ishlash. Pedagogik mahoratni oshirish.
O'quvchi: Mustaqil ishlashni o'rganadi. O'z fikrini ravon bayon qila oladi. O'rganilgan mavzu asosida qo'shimcha materiallar izlaydi, ularni o'rganadi. Do'stona muhitda, hamkorlikda ishlash ko'nikmasi shakllanadi.
|
Darsning borishi:
O'tilgan mavzuni takrorlashga oid savollar:
1. Morfologiyabo'limida nimalar o'rganiladi?
2. To'plam deb nimaga aytiladi?
3. Tasnif deganda nimani tushunasiz?
4. Qo'shimchalar necha turga bo'linadi?
5. Shakl yasovchi qo'shimchalarning turlari nechta?
V. Yangi mavzu bayoni: Dars mavzuga oid 1-topshiriqni bajarish bilan boshlanadi. O'qituvchi topshiriq yuzasidan quyidagi savollarni beradi:
1.Quyidagi so'zlar qanday so'roqqa javob bo'ladi va qanday ma'noni anglatadi? bola, shirin, daftar, qalam, oq, o'qi, chiroyli, bormoq, Ahmad, men, gul, olmoq, siz.
2.Anglatgan ma'nolariga ko'ra so'zlarni qanday so'zlarga ajratish mumkin?
O'quvchilar savollar asosida topshiriq matnidagi so'zlarni so'rog'iga, anglatgan ma'nosiga ko'ra quyidagicha tasnif qiladilar:
1.Shaxsni bildiruvchi so'zlar: bola, Ahmad, men, siz.
2. Narsa-buyumni bildiruvchi so'zlar: daftar, qalam,gul.
3. Belgini bildiruvchi so'zlar: oq, chiroyli, shirin.
4.Harakatni bildiruvchi so'zlar: o 'qi, bormoq, olmoq kabi. 1-topshiriqni bajarishda hosil bo'lgan ko'nikma asosida 2-topshiriq bajariladi. O'quvchilar o'qituvchi yordamida berilgan so'zlarni jadvalga quyidagicha joylashtiradilar.
Buni «Kim zukko va chaqqon?» o'yini tarzida bajartirish ham mumkin.
Kim?
|
Nima?
|
Qanday?
|
Necha? Qancha?
|
Qaysi?
|
Nima qildi?
|
Salim
|
oltin
|
moviy
|
o'n,
|
o'sha
|
ishladi
|
tog'a
|
gilos
|
yashil
|
ming
|
bu
|
yozdi
|
So'ng quyidagi savollar asosida suhbat o'tkaziladi.
1. So'zlar qanday xususiyatlariga ko'ra bir-biridan farqlanadi?
2.Qanday xususiyatlariga ko'ra umumiylik kasb etadi?
3. So'zlarni tasniflashda, guruhlarga ajratishda qanday xususiyatlarga asoslaniladi?
O'qituvchi o'quvchilarning javoblarini umumlashtiradi va so'z turkumlari haqida quyidagilarni bayon etadi.
So'zlar o'zi anglatgan lug'aviy ma'nosi, so'rog'iga ko'ra bir-biridan farqlanadi. Ayrim so'zlar ma'nosi, javob bo'ladigan so'rog'ining bir xilligiga ko'ra umumiylik kasb etadi. So'zlarning so'rog'i va qanday umumlashgan ma'no ifodalashiga ko'ra guruhlarga bo'linishi so'z turkumlari hisoblanadi. Demak, tildagi so'zlar ma'nosi va so'rog'iga ko'ra so'z turkumlariga bo'linadi.
Mustahkamlash:
So'ng o'qituvchi «Siz qanday so'z turkumlarini bilasiz?» savoli asosida suhbatni davom ettiradi va 90-mashq shartiga ko'ra o'quvchilarso'zlarga mos so'roq beradilar, ma'nosini aniqlaydilar va turkumlarga ajratadilar.
N a m u n a: U akalari bilan ariq qazib, suvsiz cho'lga suv chiqaribdi. (Ertak) otlar: akalari, cholga, suv kabi.
91-mashq. «Kim tez va to'g'ri bajardi?» musobaqasi tarzida bajartiriladi. O'qituvchi o'yinda mashq topshirig'iga ko'ra so'zlarga so'roq berib, ularni guruhlash lozimligini tushuntiradi va yozuv taxtasiga quyidagi jadvalni chizadi. To'rt o'quvchini chiqarib, har biriga berilgan so'zlarni so'roqlarga mos tarzda jadvalga joylashtirishni topshiradi. O'yin shartiga ko'ra savolga javob bo'luvchi so'zlar guruhini tez va to'g'ri aniqlagan o'quvchi g'olib hisoblanadi.
Kim? Nima?
|
Qanday? Qanaqa?
|
Necha? Qancha? Nechanchi?
|
Nima qildi? Nima qilmoqchi?
|
tabiat
|
harakatchan
|
minglarcha
|
suhbatlashmoq
|
92-mashqdagi hikmatli so'zlar o'quvchilarning daftariga yozdiriladi va yuqorida keltirilgan o'yin tarzida so'z turkumlariga ajratiladi.
N a m u n a: Olimlarning xizmati mangu qoladi.
O'quvchilar bilimini baholash.
O'quvchilarning faolligi, uy vazifasini to'g'ri va aniq bajarishi dars davomida berilgan savollarga javoblari inobatga olinib baholanadi.
Darsni yakunlash va uyga vazifa berish.
93-mashq shartiga ko'ra «Ilm - tuganmas xazina» mavzusida matn tuzish, undagi so'zlarni turkumlarga ajratish topshirig'i beriladi.
“Tasdiqlayman” O’TIBDO’: __________________
27-dars. FE'L
DARSNING TEXNOLOGIK XARITASI
Do'stlaringiz bilan baham: | 
