1-dars. Mavzu: atom tuzilishi. Atom tarkibidagi elektronlarni pog’ona va pog’onachalarda joylashuvi. Darsning maqsadi: Ta’limiy

Dars turi: yangi bilim beruvchi

Dars usuli: an’anaviy

I Tashkiliy qism a) salomlashish b) davomadni aniqlash d) siyosiy daqiqa

II O’tgan mavzuni mustahkamlash

V Yangi mavzu bayoni

1-masala 1 molekula CaCb dissotsiatsiyalanganda 2 ta xlor ioni hosil bo‘lsa, 200 ta molekula CaCl₂ dan nechta xlor ioni hosil bo‘lishini aniqlaymiz:

200 ^x ₂₀₀ 2

CaCl₂*< ► Ca²⁺ + 2Cl^- x = = 400 ta Cl^- ioni

1 2 ¹

Demak eritmada 400 ta xlor ioni hosil bo‘lgan ekan. Javob: 400

2-masala: 3 l 0,4 M li nitrit kislota eritmasidagi nitrit (NO2") ionlari sonini toping. (a =0,5%)

Masalaning yechimi: Dastlab eritma hajmi hamda molyar konsentrat- siyasidan foydalanib erigan moddaning (nitrit kislotaning) miqdorini topib olamiz:

ⁿ erigan modda ^CM * ^V eritma

n = 0,4 * 3 = 1,2 mol HNO₂

Demak eritmada 1,2 mol HNO2 molekulalari 100 % ni tashkil etsa, ionlarga ajralgan 0,5% molekulalar sonini proporsiya orqali topib olamiz:

1 , 2 mol ¹⁰⁰%

x 0,5%

x = ^1,2/00 ⁵ = 0,006 mol HNO₂ ionlarga ajralgan Endi HNO2 ning molekulasi dissotsiatsiyalanishini yozib olamiz:

hno₂*« ► H+ + no₂^-

Demak 1 ta HNO2 molekulasi dissotsiatsiyalanganda 1 ta NO2^- ioni hosil bo‘lsa, 0,006 mol HNO2 dan 0,006 mol NO2^- ioni hosil bo‘ladi:

1. 
   006 x=0,006
   

HNO2*< ► H+ + NO2

1 1

NO2^- ionlarining miqdori ma’lum bo‘ldi, endi uning sonini topamiz:

N(NO₂^-) = 0,006 • 6,02 10²³ =3,612 • 10²¹

Javob: 3,612 •10²¹ Mavzuga doir masalalar:

IV Mustahkamlash “Tushunchalar taxlili” usuli yordamida;

1. 
   /0,1 M li sirka kislota eritmasidagi atsetat (CH3COO) ionlari sonini toping. (a =2%)
   
2. 
   Na2SO4 eritmasida dissotsiatsiyalanmagan molekulalar soni 40 ta bo‘lsa, eritmadagi natriy ionlari sonini toping. (a=75 %)
   
3. 
   Xrom (III) sulfat eritmasida 210 ta sulfat ioni bor bo‘lsa, dissotsiatsiyalanmagan xrom (III) sulfat molekulalari sonini toping. (a=70 %)
   
4. 
   300 ml 0,5 M li chumoli kislota eritmasidagi formiat (HCOO^-) ionlari sonini toping. (a =0,1 %)
   
5. 
   1 l 0,5 M li sirka kislota eritmasidagi atsetat (CH3COO) ionlari sonini toping. (a =0,2 %)
   

V Baholash. Dars davomida faol ishtirokm etgan o’quvchilar individual tarzda baholanadi.

VI Uyga vazifa: darslikdagi mavzusga oid savollarga javob yozish.

24-dars Mavzu: Ionlarning almashinish reaksiyalari. Qisqa ta to’liq ionli tenglamamlar

Darsning maqsadi:

Ta’limiy – o’quvchilarga haqida tushuncha berish.

F.K.1- Kimyoviy jarayon, hodisalarni kuzatish, tushunish va tushuntirish kompetensiyasini shakllantirish

-Kimyoviy elementlar davriy qonuni va davriy jadval, kimyoviy bog‘lanish turlari, oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari, dissotsiyalanish va ion almashinish reaksiyalarini biladi va tushuntira oladi;

-Metall, metallmaslarning ayrim vakillarining xossalari, olinishi va qo‘llanilishini biladi va ularni tushuntira oladi;

-Nazariy bilimlar asosida masalalarni yecha oladi va tegishli laboratoriya tajribalarini bajara oladi;

-Buyuk allomalar hamda jahon kimyogar olimlarining kimyo sohasi rivojiga qo‘shgan hissalari haqida biladi va tushuntira oladi.