1. Chaqaloqlikka oid tarixiy o'zgarishlar Chaqaloqlik davri xususiyatlar

Uch oygacha bo‘lgan chaqaloqlar uyqusida:

• 
  skelet shakllanishida muhim rol o‘ynaydigan somatotropin gormoni ishlab chiqariladi;
  
• 
  immunitetni tiklaydigan T-limfotsitlar faollashadi va virus hamda bakteriyalarni yo‘q qiladi;
  
• 
  to‘qimalarda metabolizm jarayoni kuchayadi;
  
• 
  hujayralar yangilanadi;
  
• 
  asab tizimi bo‘shashadi.
  

Kichkintoylarning uyqusi ham kattalarniki singari ikki xil bo‘lishi mumkin:

• 
  Sekin uyqu davri: miya nofaol, tana bo‘shashgan, nafas olishi bir tekis va hotirjam, go‘dak to‘liq dam oladi, jismoniy kuchni tiklaydi.
  
• 
  Tez uyqu davri: yurak urishi, nafas olishi tezlashadi, qo‘l-oyoq, ko‘zlari harakatlanadi, tush ko‘radi.
  

Uyqu vaqtida bu ikkala davr o‘zaro almashib turadi. Chaqaloqning uyqusi o‘ziga xos bo‘lib, uning asosiy qismini tez uyqu tashkil qiladi. Bu davrda bola uyqusida jilmayishi, oyoq-qo‘lini harakatlantirishi mumkin. Ulg‘aygan sari uyquning sekin davri ko‘payib, bola yanada tinchroq uxlay boshlaydi.
Bezovta uyquning asosiy sabablari:

• 
  bolaning qorni to‘ymasligi — ochlik;
  
• 
  qorin dam bo‘lishi;
  
• 
  ortiqcha his-tuyg‘ular;
  
• 
  noqulay uyqu sharoiti;
  
• 
  organizmdagi kasalliklar;
  
• 
  intrakranial bosimning oshishi.
  

Qorin to‘ymasligi
Ona suti bilan oziqlanadigan bolalar ovqatlanish uchun har 1—3 soatda uyg‘onadi, sun’iy aralashmalarda har 2—5 soatda ovqatlanadi, chunki oshqozon-ichak trakti uchun bo‘tqaning hazm jarayoni uzoqroq davom etadi. Ko‘krak suti bilan oziqlanadigan kichkintoylarni ularning talabi bo‘yicha parvarishlash tavsiya etiladi. Bu bolaning oziqaviy ehtiyojini qondiribgina qolmay, balki tinchlanishini ham ta’minlaydi. Ona bolasini ortiqcha ovqatlanishidan qo‘rqmasligi kerak, ular hech qachon kerakli miqdoridan ko‘p ovqat yemaydi.
Bolaning qorni tez ochganligi uchun ham tez-tez uyg‘onadi. Bunga onadagi sutning kamligi sabab bo‘lishi ham mumkin. Ushbu vaziyatda bola uyqusida bezovta bo‘ladi, bundan tashqari, oziqa yetishmasa, vazni yetarlicha ko‘paymaydi, peshob chiqarishi kamayadi va terining qurishi kuzatiladi.