1. Burilish m exanizm ining vazifasi nimalardan iborat? Burilish m exanizm iga qanday talablar q o ‘yiladi?

---

NAZORAT SAVOLLARI
1. Burilish m exanizm ining vazifasi nimalardan iborat?
2. Burilish m exanizm iga qanday talablar q o ‘yiladi?
3. Burilish m exanizm ining qanday turlarini bilasiz?
4. Planetar burilish m exanizm i nimalardan tuziladi?
5. Oddiy d ifferen sia lli burilish m exan izm in in g tu z ilish i va ishlash
prinsipini aytib bering.
6. Ikki oqim li burilish m exanizm ining tuzilishi va ishlashini ayting.
7. Burilish m exanizm ini boshqarishni gapirib bering.
8. Gidravlik servouzatm asining tuzilishi va ishlashini aytib bering.
9. Burilish m exanizm i texnik qarovdan qanday o ‘tkaziladi?
10. Transmissiya moylari qanday guruhlarga bo'linadi?
11. Transmissiya moylari markalari qanday sharhlanadi?
164

---

I I bo4im
TRAKTOR VA AVTOMOBILLARNING
YURISH QISMI
7-bob
ZANJIRLI TRAKTORLARNING
YURISH QISMI
Y u rish q ism i tra k to r m assasin i (o g 'irlig in i) ta y a n c h
yuzaga u z a ta d i va tra k to rn i yurgizadi. U k o ‘taru v ch i ti- 
z im lar, g ‘ild ira k lar va o sm alard an ibo rat.
K o ‘taru v ch i tizim tra k to r asosi b o i ib , trak to rg a t a ’sir 
q iladig an z o ‘riq ishlarni qabul qiluvchi b a rc h a agregatlar 
shu tiz im g a m ahkam lanadi.
G ‘ildirak (yuritkich) dvigateldan oigan q u w a tn i tran s- 
m issiya orqali trak to r qovurg‘asiga uzatadi va u n i ilgariga 
h arak atlan tirad i.
O sm a k o ‘taruv chi tizim n i yuritk ich b ila n b irlash tirad i 
va tra k to rn in g ravon yurshini t a ’m inlaydi. T -4 A va D T - 
75 tra k to r la r i ra m a li k o ‘ta ru v c h i tiz im g a ega. R a m a li 
qovu rg‘a yaxshi bikrlik va m u stah kam lik k a ega b o ‘lib, u 
m exanizm larga qarashni qulaylashtiradi, b iro q boshqa shart- 
sh aro itlar b ir xil b o ‘lgân holda yarim ram a li traktorlarga 
n is b a ta n m a s s a s i k a tta va o s m a li m a s h in a g a k a m
m o slash tirilg an b o ia d i.
K o‘taruvchi tizim ni traktorning zanjirli yuritkichlari bilan 
elastik b o g ia y d ig a n qu rilm a osm a deb ataladi.
Y o ‘n altiruv chi qurilm a tra k to rn in g k o ‘taru v c h i tizim i- 
ga nisbatan zanjir yuritkichning siljish xarakterini aniqlaydi.
O sm a n in g elastik e le m e n ti tra k to rg a t a ’sir q ila d ig a n
d in am ik y u k lam alarn i k am aytiradi.
S o 'n d irish qurilm asi tra k to rn in g k o ‘taru v c h i tizim i va 
y u ritk ic h lari te b ra n ish in i k erag ich a s o ‘n d iris h n i t a ’m in ­
laydi. Z anjirli traktorlarning osm alari y o ‘n altirish qurilm alari 
turi b o ‘yicha bikr, yarim bikr va elastik osm alarga b o iin a d i. 
T -4A tra k to rid a yarim b ik r o sm a, D T -7 5 tra k to rid a esa 
elastik o sm a q o ‘llaniladi.
Yarim bikr osm alar uch va to ‘rt n uqtali qilib yasaladi. 
Z a n jirli a ra v a n in g u c h n u q ta li osm asi va o rq a q ism lar