1. бургут билан тулки

58. БЕВА АЁЛ ВА ТОВУҚ 
Бир бева аѐлнинг ҳар куни тухум туғадиган битта товуғи бор эди. Бева, 
агар унга кўпроқ дон берсам, кунига иккитадан тухум туғиб беради, деб 
ўйлади ва шундай қилди ҳам. Лекин Товуқ бундай боқувдан семириб кетиб, 
бутунлай тухум қилмай қўйди. 
Масал айтмоқчики, аксар зиқна одамлар борига қаноат қилмай, 
тезроқбойиб кетмоқчи бўладилар ва оқибатда бор бойликларидан ҳам жудо 
бўладилар. 
61. ДЕҲҚОН ВА ТАҚДИР 
Бир Деҳқон ўз чорбоғида ер чопиб туриб, хазина топиб олди. Шундан 
кейин у бу чорбоғни, ҳожатбарорим, деб эъзозлаб, ҳар куни янги-янги турфа 
гуллар билан безатиб турди. Деҳқоннинг бу амалини кўрган Тақцир унинг 
ѐнига келиб шундай деди: "Биродарим, нима учун сен Ерга миннатдорчилик 
билдирмоқдасан? Ахир хазинани сенга Ер эмас, мен бахш этдим-ку, сенинг 
бой бўлишингни хоҳлаб! Борди-ю, ишларинг бехосдан чаппасига кетиб, ночор 
www.kitob.uz - Respublika bolalar kutubxonasi

---

ва нотавон аҳволга тушсанг, унда яна мени — Тақдирингни қарғай 
бошлайсанми?" 
Масалдан ҳисса шуки, ҳар бир инсон ўз валинеъматини билмоғи ва мудом 
унга миннатдорчилик изҳор қилиб турмоғи лозим. 
65. ИККИ ЎРТОҚ ВА АЙИҚ 
Икки ўртоқ ўрмондаги сўқмоқ йўлдан кетиб борарди, кутилмаганда 
олдиларидан бир баҳайбат Айиқчиқиб қолди. Йигитлардан бири шу заҳоти 
дарахтга тирмашиб чиқиб новдалар орасига беркиниб олди, Лекин иккинчи 
йигит қочишга улгура олмади, шу боис ерга узала тушиб, худди ўликдай 
қимир этмай ѐтди. Айиқ унга яқин келиб, афтини ҳиддай бошлаганида, йигит 
нафас ҳам олмади; чунки, айтиш- ларича, айиқлар ўлаксаларга тегмас экан. 
Мана, Айиқ орқасига ўгирилиб жўнаб кетди, шунда дарахтга чиқиб олган 
ўртоқ ерга тушди ва: "Айт-чи, Айиқ қулоғингга нималарни пичир- лади?" деб 
сўради. Ўртоғи унга жавобан бундай деди: "Бундан кейин сафарга 
чиққанингда сени мушкул аҳволда ташлаб қочадиган одам билан ҳеч ҳам 
ҳамроҳбўлма, деб шипшиди". 
Масалдан хулоса шуки, ҳақиқий дўст бошга оғир мусибат тушганда 
билинади.